Vedat Güldoğan: Kürtçe KON dergisini Türkeş’in talimatıyla çıkardık
KON dergisinin kurucusu Vedat Güldoğan, Yerel Gündem’e verdiği röportajda derginin Alparslan Türkeş’in talimatıyla “birlik ve beraberlik” vizyonuyla çıktığını, ikinci sayının sıkıyönetim kararıyla kapatıldığını ve MHP’de Kürtçe tartışmalarında “irdelemeden infaz” yapıldığını anlattı.
Yerel Gündem 
“Kürtçe KON dergisini Türkeş’in talimatıyla çıkardık”
Röportaj: Yusuf İnan | Yerel Gündem - İzmir
Vedat Güldoğan, 1970’lerde “Doğu meselesi”ne dair çalışmalar yürüten MHP çevrelerinde yer aldı; adı Kürtçe olan KON dergisinin kurucusu. Güldoğan, Yerel Gündem’e konuştu ve derginin kuruluş sürecini, Alparslan Türkeş’in konuya yaklaşımını, bugün yaşanan tartışmalara bakışını anlattı. Aşağıda röportajın düzenlenmiş ve akıcı hâle getirilmiş tam metnini bulacaksınız.
“KON’u, Doğu’ya dönük bir birlik vizyonuyla çıkardık”
Yerel Gündem (Yusuf İnan): KON dergisinin hikâyesi neydi? Nasıl yola çıktınız?
Vedat Güldoğan: 1970’lerde, rahmetli Alparslan Türkeş Doğu meselesiyle yakından ilgileniyordu. Onun talimatıyla İstanbul’daki eğitimimi üçüncü sınıfta bıraktım ve Elazığ’a gittim. KON’u, adı Kürtçe olsa da içerikte millî birlik ve beraberliği vurgulayan bir yayın olarak kurguladık. İlk sayıyı 10 bin adet bastık. Amaç; bölgede “ayrışma” değil, ortak vatan, ortak kader fikrini güçlendirmekti.
“Disiplindeki ‘Kürtçe kelime’ tartışması: İrdelemeden infaz var”
Yusuf İnan : MHP’de bir dönem, bir başkanın bayram mesajındaki “Kürtçe kelimeler” tartışma konusu oldu. Ne diyorsunuz?
Vedat Güldoğan : “İrdelemeden infaz” yapılıyor. “Kürt’ü Türk kabul etmiyoruz” gibi bir yere varıyor iş. Yıllarca Kürtlerin Türk milletinin parçası olduğunu söylemedik mi? O hâlde dilini niye dışlıyoruz? Bu, birlik fikriyle çelişir. Doğu’nun ülkücülerine bu muameleyi anlatmak zorlaşıyor. Genel Başkan Devlet Bahçeli’nin niyetinin de bu yönde olmadığı kanaatindeyim; yanlış bilgilendirme var.
“Türkeş’in mektubu: 900 yıllık beraberlik tek milleti doğurur”
Yusuf İnan : Türkeş’ten bahsettiniz. Size gönderdiği mektupta neler vardı?
Vedat Güldoğan : 1970’lerde Doğu ve Güneydoğu hakkında kendisini bilgilendirmiştim. Cevabî mektubunda özetle şunu vurguladı:
“Biz aynı kandan, aynı soydan, aynı milletin evlatlarıyız… Türk devleti kurulalı 900 yıl olmuştur. Birbirlerinden kız alıp vererek haşır neşir olmuşlardır. 900 sene birlikte yaşamışlardır… Türklerin Kürtlerle 900 yılda tek bir millet hâline gelememiş olması mümkün değildir… Tarih, coğrafya, ilim, İslâmiyet ve vatandaşların menfaatleri bizi bölünmez bir bütün olmaya mecbur eder.”
İmza: Alparslan Türkeş, MHP Genel Başkanı
Rahmetli Türkeş, projeler üretiyor, bizi sahada çalışmaya teşvik ediyordu. Doğu’daki kardeşlerimize sevgi, hürmet ve bağlılığı açıkça ifade ederdi.
“KON kapatıldı: ‘Bölücü yayınlar’ listesine konduk”
Yusuf İnan : KON’un yayın serüveni nasıl bitti?
Vedat Güldoğan : İlk sayıyı bastık, Ankara’da çıkardık. İkinci sayı baskıdayken televizyonda Sıkıyönetim Komutanlığı bildirisi okundu: “Bölücü ve yıkıcı yayınlar… KON dergisi süresiz kapatılmıştır.” Aynı listeye başka yayınlar da kondu. Yani KON’u yasakladılar. Oysa biz birlik dili kurmaya çalışıyorduk.
“‘Kon’ kelimesi: Çadır, barınak… Türkçe ile de akraba”
Yusuf İnan : “KON” adı neden seçildi?
Vedat Güldoğan : Kürtçe’de ‘çadır, barınak, yer’ anlamlarına gelir. Türkçe’de de akrabaları var: konak, kondu, gecekondu. Divânu Lügati’t-Türk’te de bu kökten izler bulursunuz. Yani ne sadece Kürtçe, ne sadece Türkçe; ortak kültürün içinden bir kelime.
“MHP’nin çekirdeğinde Kürt ve Zaza ülkücüler de vardı”
Yusuf İnan : MHP’nin geçmiş kadrolarında Doğu kökenli isimlerin yeri?
Vedat Güldoğan : MHP’nin çatısını kuranların büyük kısmı Kürt ve Zaza kardeşlerimizdir. Ben idamla yargılanmış biriyim; Türkeş başka dergilere yazı bile vermezken, Elazığ’da çıkardığım ‘Büyük Çağrı’ dergisine özel yazı gönderdi. Alevî ve Kürt meselesi üzerine 18 sayı boyunca yazılar yayımladık.
“Sade bir gerçek: Bu vatanı kan dökerek beraber kurduk”
Yusuf İnan : Bugüne dair itirazınızın odağı nedir?
Vedat Güldoğan: Birlik dilini kaybetmemek. “Türk’üz” derken Kürt’ü dışlamamak. Kürtçe kelime kullanıldı diye kimseyi hedefe koymamak. Apo kelimesi mesela, “amca” anlamında halk dilinde kullanılır; kökü Türkçeye de uzanır. Dil bilim konuşsun. Kaldı ki İzmir’in kurtuluşunda Yunan bayrağını indirip Türk bayrağını çeken ‘Kürt Reşo’ gibi isimler var. Bu vatanı kan dökerek birlikte kurduk.
“Bugün de yapılacak iş: Konuşmak, irdelemek, infazdan kaçınmak”
Yusuf İnan : Son sözünüz?
Vedat Güldoğan : KON’un niyeti ne idiyse bugün de** aynısı** lazım: Birlik fikri, ortak dil, saygı. İrdeleyelim, konuşalım; infaz etmeyelim. Bahçeli Bey’in niyetini doğru buluyorum; mesele yanlış bilgi ve hızlı hükümler. Doğu’daki ülkücüler cevap bekliyor. Birlik söylemi söylem değil, tavır işidir.
*
*
Kısa Biyografik Not
-
Vedat Güldoğan: 1970’lerde MHP çevrelerinde Doğu çalışmalarında yer aldı.
-
KON Dergisi: Adı Kürtçe olan, içerik olarak millî birlik–beraberlik vurgusuyla yayınlandı; ilk sayı 10.000 adet basıldı, ikinci sayı baskıdayken kapatıldı.
-
Büyük Çağrı Dergisi: Elazığ’da yayımlandı; 18 sayı, Alevî ve Kürt meselesi üzerine yazılar. Türkeş, özel yazı gönderdi.
