Çözüm Süreci İçin TBMM'de Yeni Komisyon Kuruluyor mu?
TBMM’de çözüm süreci kapsamında yeni bir komisyon kurulması gündemde. Komisyonun yapısı, yetkileri ve katılımcı partilere dair görüş ayrılıkları sürüyor. Sürecin şeffaf ve kapsayıcı olması talep ediliyor.
Yerel Gündem 
Çözüm Süreci İçin TBMM'de Yeni Komisyon Kuruluyor mu?
YEREL GÜNDEM / ANKARA
PKK’nın 12 Mayıs’ta kendini feshettiğini açıklamasının ardından Türkiye’de çözüm süreci yeniden gündeme geldi. Bu kapsamda TBMM’de yeni bir komisyon kurulması için siyasi partiler arasında görüşmeler sürüyor. Gündemde, hem çözüm sürecinin siyasi zemin kazanması hem de toplumsal mutabakatla ilerlemesi için Meclis’te özel bir yapının oluşturulması var.
Ancak komisyonun yapısı, çalışma yöntemleri, temsil adaleti ve kurulma zamanı konusunda partiler arasında önemli görüş ayrılıkları bulunuyor.
Komisyonun Niteliği ve Kurulma Süreci
TBMM’de kurulması planlanan bu yeni komisyonun, geçmişteki araştırma komisyonlarından farklı olarak daha kalıcı ve özel bir yapıya sahip olması hedefleniyor. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, böyle bir komisyonun özel yasa ile değil, Meclis Başkanlığı kararıyla da oluşturulabileceğini belirtti.
Kurtulmuş, “Komisyonun yapısı tüm partilerin görüşü alınarak netleşmeli. Silahların teslimi sonrası TBMM süreci başlayacak” diyerek, somut adımların terörün sona erdiği bir ortamda atılması gerektiğini vurguladı.
Bahçeli 100 Üyeli Komisyon Önerdi
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, 19 Mayıs’ta yaptığı yazılı açıklamada “Yeni Yüzyılın Terörsüz Türkiye Stratejisi” adını verdiği 100 üyeli, partiler arası bir komisyon önerdi. Bu komisyonun kararlarının salt çoğunlukla alınmasını ve yasa teklifine dönüştürülerek Genel Kurul’a sunulmasını talep etti.
Bahçeli’nin önerisi iktidar kanadında destek buldu. Ancak AKP içinde bu komisyonun kurulmasının, PKK’nın silahları fiilen teslim etmesi sonrası gerçekleşmesi gerektiği görüşü hâkim. Cumhurbaşkanı Erdoğan da sürecin MİT koordinasyonunda yürütüleceğini açıklayarak, yaz aylarını işaret etti.
DEM Parti: Şeffaflık ve İşlevsellik Şart
Komisyon fikrinin Abdullah Öcalan tarafından daha önce gündeme getirildiğini anımsatan DEM Parti, sürecin TBMM zemininde yürütülmesini olumlu buluyor. Parti yetkilileri, komisyonun amaca uygun, işlevsel ve tüm partilerin eşit söz hakkına sahip olduğu bir yapıda olması gerektiğini savunuyor.
DEM Parti ayrıca çözüm sürecinin yalnızca güvenlik politikalarına indirgenmemesi, demokratikleşme ve toplumsal uzlaşıyı içermesi gerektiğini vurguluyor. Eş Genel Başkan Tülay Hatimoğulları, “Hukuk ve demokrasi, barış güvercininin iki kanadıdır” diyerek cezaevindeki belediye başkanları ve siyasi temsilciler sorununa dikkat çekti.
CHP: Eşit Temsil, Kapsayıcılık ve Şeffaflık Olmalı
CHP, komisyon fikrine destek veriyor ancak Bahçeli’nin önerdiği yapıya karşı çıkıyor. Partilerin eşit temsil edilmesini ve AKP-MHP ağırlıklı komisyonların muhalefeti etkisizleştirmemesini isteyen CHP, daha kapsayıcı bir yapıdan yana. Genel Başkan Özgür Özel, “Komisyon fikrinin ilk savunucusuyuz ama hiçbir lider bu süreci tek başına belirleyemez” dedi.
CHP ayrıca, sadece Meclis'te grubu olan partilerin değil, seçimlerde yüksek oy alan ama Meclis'te temsil edilmeyen partilerin de komisyona davet edilmesi gerektiğini düşünüyor.
İYİ Parti ve Yeniden Refah Mesafeli
İYİ Parti ve Yeniden Refah Partisi ise komisyona katılma konusunda temkinli. Yeniden Refah, önce bilgilendirilmek istediklerini, liderler zirvesi yapılması halinde pozisyonlarını gözden geçirebileceklerini belirtti.
İYİ Parti Genel Başkanı Müsavat Dervişoğlu ise sürecin Öcalan’ın taleplerini karşılamaya yönelik olduğu görüşünde ve Meclis’in bu tür “olumsuzluklara alet edilmesini” doğru bulmadıklarını söyledi.
Geçmişten Bugüne TBMM Komisyonları
Daha önce de benzer konularda TBMM'de çeşitli komisyonlar kuruldu. 1993'teki “Toplumsal Barışı Sağlama ve Terörle Mücadele Komisyonu”, 2009 ve 2013'teki “Toplumsal Barış ve Çözüm Süreci” komisyonları ve 2011’deki “Anayasa Uzlaşma Komisyonu” gibi yapılar çeşitli raporlar hazırlamış ancak önerilerin çoğu uygulamaya geçirilmemişti.
Bu komisyonlar genellikle kısa ömürlü olmuş, güvenlikçi politikaların gölgesinde kalmış ve öneriler siyasi irade tarafından tam olarak sahiplenilmemişti.
Sonuç: Belirsizlikler Sürüyor
Yeni çözüm süreci kapsamında kurulacak komisyonun nasıl bir yapıya sahip olacağı, ne zaman oluşturulacağı ve hangi partilerin içinde yer alacağı henüz net değil. Ancak tüm tarafların ortak vurgusu, sürecin şeffaf ve kapsayıcı yürütülmesi gerekliliği.
Görüşmeler sürerken, gözler siyasi partilerin uzlaşı sağlayıp sağlayamayacağına ve komisyonun sadece sembolik bir yapı mı yoksa gerçekten işlevsel bir mekanizma mı olacağına çevrilmiş durumda.
