İlklere imza atarak ABD siyasetini sarstı: Zohran Mamdani kimdir?
New York’un yeni belediye başkanı Zohran Mamdani, Demokrat Parti ön seçimlerinde Andrew Cuomo’yu geride bırakıp genel seçimleri de kazanarak kentin ilk Müslüman ve Afrika doğumlu lideri oldu; ilerici vaatleriyle ulusal siyasetin odağına yerleşti.
YEREL GÜNDEM / ANKARA, TÜRKİYE — 05 KASIM 2025
New York’ta yapılan seçimlerde 34 yaşındaki “demokratik sosyalist” Zohran Mamdani, bağımsız aday Andrew Cuomo ve Cumhuriyetçi Curtis Sliwa’yı geride bırakarak kentin ilk Müslüman, Afrika doğumlu ve Güney Asya kökenli belediye başkanı oldu; sonuç, ABD’de yerel dengeleri aşan bir “ilerici dönüşüm” işareti olarak yorumlandı.
Mamdani, kampanya boyunca ücretsiz veya düşük maliyetli kamusal hizmetler, zenginlere yönelik vergi artışı ve kiraların dondurulması gibi büyük ölçekli sosyal politikalar vadederek New York’un yüksek yaşam maliyetine doğrudan müdahale sözü verdi. Analistlere göre zaferi, partinin kurumsal ağlarından çok gönüllü ağlara, sosyal medyaya ve kentteki çok dilli seçmen tabanına dayanıyordu.
İlerici vaatler ve kampanya
Mamdani’nin programında ücretsiz çocuk bakımı, bazı otobüs hatlarında ücretsiz ulaşımın kalıcı hale getirilmesi, kira kontrolü kapsamındaki konutlarda ücret dondurma ve yeni uygun fiyatlı konut projeleri öne çıktı. Finansman için en üst gelir gruplarına ek vergi öneren Mamdani, böylece Demokrat Parti’nin uzun süredir benimsediği merkezci çizginin dışına çıktı. Seçim öncesi sert emniyet söylemlerini kısmen yumuşatan Mamdani, NYPD’ye ilişkin önceki sosyal medya paylaşımları için de özür dilemişti.
Kökeni ve ailesi
Uganda’nın Kampala kentinde Hindistan kökenli bir ailede doğan Mamdani, çocukluğunun bir bölümünü Güney Afrika’nın Cape Town kentinde geçirdikten sonra 7 yaşında New York’a taşındı. Annesi “Monsoon Wedding” ve “The Namesake” filmleriyle tanınan yönetmen Mira Nair, babası ise Columbia Üniversitesi’nde akademisyen Mahmood Mamdani. Genç siyasetçi, New York’ta haciz ve tahliyeleri önlemeye çalışan bir danışman olarak çalıştığı dönemde edindiği deneyimlerin siyasete girme kararını hızlandırdığını anlatıyor.
Sosyal medya ve alan örgütlenmesi
Mamdani, kampanyasında Bollywood göndermeleri, çok dilli TikTok içerikleri ve kentin gündelik hayatına yapılan mizahi atıflarla geniş bir kitleye ulaştı. “Kira dondurma planı”nı anlatmak için kışın denize giren videoları ve “halal-flasyon” sohbetleri, onu Queens dışındaki seçmenlere de tanıttı. Yorumcular, kurumsal bağışlara mesafeli duruşu ve mahalle temelli gönüllü ağlarını 90 bini aşkın destekçiye ulaştırmasını zaferin kritik unsurları arasında sayıyor.
Filistin tutumu ve eleştiriler
New York siyasetinde genellikle dokunulmayan İsrail-Filistin başlığında daha açık bir Filistin yanlısı çizgi izleyen Mamdani, Gazze politikaları nedeniyle hem rakiplerinden hem de bazı Yahudi toplum liderlerinden tepki aldı. Kampanyanın ilerleyen safhalarında bazı sert sloganlardan uzak duracağını söyleyen Mamdani, buna rağmen “antisemitizme karşı belediyenin açık duracağı” mesajını zafer konuşmasında yineledi. Bu tavır, destekçileri arasında “samimiyet” göstergesi olarak değerlendirildi.
ABD solu için anlamı
Siyaset yorumcularına göre Mamdani’nin başarısı, Bernie Sanders sonrası sol-popülist hattın yeniden kitlesel bir ivme yakalayabileceğini gösteriyor. Genç seçmenler, göçmen topluluklar ve ekonomik baskı altındaki mahallelerden aynı anda oy alabilmesi, ilerici programların yalnızca “kampüs çevresi” ile sınırlı kalmadığını ortaya koydu. Ancak gözlemciler, programın hayata geçirilmesinin sendikalaşma girişimleri, taban örgütlenmesi ve belediye meclisiyle kurulacak ilişkiye bağlı olacağı görüşünde.













