Kaçınılmaz Zafer Anlatısı Sarsılıyor: Kremlin Neden Ukrayna’daki İlerlemesini Abartıyor?
Kremlin neden Ukrayna’daki ilerlemesini abartıyor? ISW verileri, BM mesajları ve bilgi savaşının dinamikleriyle “kaçınılmaz zafer” anlatısını analiz ediyoruz. Okuyun.
Yerel Gündem 
“Kaçınılmaz Zafer” Anlatısı Sarsılıyor: Kremlin Neden Ukrayna’daki İlerlemesini Abartıyor?
YEREL GÜNDEM / ANKARA
Moskova’nın stratejisi: Zaferi ilan ederek gerçeği şekillendirmek
Ukrayna savaşında Kremlin’in bilgi stratejisi, “Rusya kazanır çünkü kazandığını söyler” önermesine dayanıyor. Bu çerçevede Rusya’nın üst yönetimi, zaferin kaçınılmaz olduğu algısını sürekli besliyor. Ancak sahadaki verilerle çelişen bu söylem, uluslararası kurumların son değerlendirmeleriyle daha görünür hâle geldi. Tartışmanın odağında, Moskova’nın savaşın gidişatına dair paylaştığı rakamların ve iddiaların gerçekliği var.
Tarih ve güncel iddialar: Tepkiler ve itirazlar
Kremlin’in tezleri yalnızca sahadaki duruma değil, tarihsel anlatıya da uzanıyor. Polonya Dışişleri Bakanlığı, 2024’te yapılan bir mülakatın ardından, II. Dünya Savaşı’nın başlangıcı ve Polonya’nın rolüne ilişkin ileri sürülen görüşleri “yanlış” diyerek 10 başlıkta ayrıntılı şekilde yanıtladı. Benzer biçimde, İngiltere dış istihbaratının başındaki Richard Moore, “Putin’in zaferi kaçınılmaz gösterme çabası bir yanılsama” diyerek, Kremlin’in söylem hattının güvenilirliğini sorguladı. Moskova cephesi ise son olarak Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında, NATO ve Avrupa’ya yönelik saldırı niyetlerini reddetti; fakat bu teminatların savaşın seyriyle uyumu uluslararası kamuoyunda tartışmalı olmaya devam ediyor.
ISW: “İlerleme rakamları şişiriliyor”
Sahaya dair en kritik başlıklardan biri, kazanım haritalarının nasıl okunduğu. ABD merkezli düşünce kuruluşu Savaş Çalışmaları Enstitüsü (ISW), Rusya Savunma Bakanlığı’nın 1 Ocak–25 Eylül 2025 arasında Ukrayna’da ele geçirildiğini açıkladığı alanı olduğundan fazla gösterdiğini öne sürdü. Kurumun kıyaslamalı analizine göre, Moskova’nın ilan ettiği toplam kilometrekare artışı ile açık kaynak doğrulamalarına dayanan gerçekçi tahminler arasında belirgin fark bulunuyor. İl bazında bakıldığında ise bazı cephelerdeki sapmaların “insan hata payı” sınırlarını aştığı kaydediliyor. Uzmanlara göre bu tablo, “durmaksızın ilerleyen bir Rus savaş makinesi” algısını pekiştirme amacını yansıtıyor.
Neden abartı? İç kamuoyu, dış destek ve kayıp bilançosu
Askerî ilerlemenin olduğundan büyük gösterilmesi üç eksende etkili bir araç olarak görülüyor:
-
İç kamuoyu: Uzayan savaşın maliyetine karşı toplumda “yolun doğru olduğu” inancını canlı tutmak.
-
Dış politika: Kararsız aktörlere “Rusya ile uzlaşma kaçınılmaz” mesajını vermek.
-
Kayıpların örtülmesi: Uzmanların dikkat çektiği yüksek can ve teçhizat kayıplarını gölgede bırakmak.
Bu yaklaşım, kısa vadede algıyı yönetebilir; ancak orta-uzun vadede sahadaki gerçeklik ile resmi beyan arasındaki makas büyüdükçe, bilgi stratejisinin inandırıcılığı aşınır. Abartılı zafer anlatısı, destek tabanını konsolide etse bile, savaşın ekonomiye ve demografiye yansıyan bedelleriyle çeliştiğinde kamuoyu baskısını artırabilir.
Lavrov’un teminatları ve Avrupa güvenliği tartışması
BM kürsüsünden verilen “saldırı niyetimiz yok” mesajları, Avrupa başkentlerinde caydırıcılık ve hazırlık tartışmalarını dindirmedi. NATO sınırlarında hava sahası ihlalleri, hibrit tehditler ve kritik altyapıya yönelik siber saldırı riskleri gündemden düşmüyor. Askerî planlamacılar, “niyetten bağımsız” kapasite ve niyet değişkenlerini birlikte değerlendirerek, ittifakın uzun soluklu savunma planlarını güncellemeye devam ediyor. Bu ikili dinamik—Moskova’nın sözlü teminatları ve sahadaki hareketlilik—Avrupa güvenlik mimarisinin ana gerilim hattını oluşturuyor.
Bilgi savaşının sınavı: Doğrulama, şeffaflık, zaman
Ukrayna’daki savaş, modern çağın en yoğun “bilgi muharebelerinden” birine dönüştü. Açık kaynak istihbaratı (OSINT), uydu görüntüleri ve sahadan gelen geolokasyonlu kanıtlar, resmi açıklamaların saniyeler içinde test edilmesini mümkün kılıyor. Bu ortamda kalıcı üstünlüğü sağlayan unsur, yalnızca topçu menzili değil; doğrulanabilir veri, şeffaf raporlama ve zamana direnebilen anlatı oluyor. Algı ile gerçeğin yolu ayrıştığında, sahadaki denge kadar söylemin güvenilirliği de sonuç üzerinde belirleyici hâle geliyor.
Kaynak: Nationalsecurityjournal.org
