AB’den Yeni Hamle: Rus Petrol ve Gazı 2027’ye Kadar Aşamalı Olarak Bırakılacak
Avrupa Komisyonu, Rus petrol ve gazının 2027’ye kadar aşamalı olarak kullanım dışı bırakılmasını hedefleyen yeni yasa teklifini açıkladı. Yeni sözleşmeler yasaklanacak, LNG altyapısı yeniden yapılandırılacak. Macaristan ve Slovakya’dan muhalefet geldi.
Editor1
AB’den Yeni Hamle: Rus Petrol ve Gazı 2027’ye Kadar Aşamalı Olarak Bırakılacak
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Avrupa Komisyonu’ndan Radikal Enerji Planı: Rusya Bağımlılığı Bitecek mi?
Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği ülkelerinin Rusya’dan ithal ettiği petrol ve doğalgazı aşamalı olarak sonlandırmayı hedefleyen yeni bir mevzuat teklifini açıkladı. Salı günü kamuoyuna duyurulan yasa taslağı, REpowerEU Planı kapsamında hazırlanarak 2027 yılına kadar Rus fosil yakıtlarının kullanımının sona erdirilmesini hedefliyor.
Yeni düzenleme, özellikle Rus gazına yönelik uzun vadeli sözleşmelerin yasaklanması, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) altyapısının yeniden yapılandırılması ve üye devletlerden alternatif tedarik yollarına dair detaylı planlar sunmalarını öngörüyor. Nükleer enerji bu düzenlemenin dışında bırakılırken, konunun daha sonra ele alınacağı belirtildi.
2026’dan İtibaren Yeni Gaz Sözleşmeleri Yasaklanıyor
Yasa teklifine göre, 1 Ocak 2026 itibarıyla Rusya ile yeni gaz sözleşmeleri imzalanması yasaklanacak. Mevcut kısa vadeli sözleşmelerin 17 Haziran 2026’ya kadar sonlandırılması gerekiyor. Denize kıyısı olmayan ülkeler için sınırlı istisnalarla 2027 sonuna kadar uzatılabilecek sözleşmelere izin verilecek.
Aynı zamanda LNG terminallerine yönelik Rus şirketleriyle yapılan uzun vadeli anlaşmalar da sonlandırılacak. Avrupa Komisyonu, bu altyapıların alternatif tedarikçiler için “serbest bırakılması” gerektiğini vurguluyor.
Von der Leyen: Rus Enerjisi Bir Silah Gibi Kullanıldı
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, AB’nin Rus enerji kaynaklarına bağımlılığının siyasi ve stratejik riskler taşıdığına dikkat çekerek, “Rusya defalarca enerji kaynaklarını silah olarak kullandı. Bu yüzden musluğu kapatıyor ve Rus fosil yakıtları dönemine Avrupa’da son veriyoruz,” ifadelerini kullandı.
AB, 2024 itibarıyla doğalgaz ihtiyacının yüzde 19’unu, ham petrol ihtiyacının ise yüzde 3’ünü hâlâ Rusya’dan karşılıyor. Ancak bu yeni adımlar, enerji dönüşümünü hızlandırarak bloğun enerji güvenliğini artırmayı amaçlıyor.
Macaristan ve Slovakya'dan Sert Tepki
Tasarının açıklanmasının ardından Macaristan ve Slovakya’dan sert tepkiler geldi. Macaristan Dışişleri Bakanı Péter Szijjártó, “Orta Doğu’daki istikrarsızlık göz önüne alındığında, bu plan tamamen gündem dışı kalmalıdır” açıklamasında bulundu. Ayrıca enerji politikalarının ulusal bir yetki alanı olduğunu belirterek AB Komisyonu’nun bu hamlesinin egemenlik ihlali anlamına geldiğini savundu.
Buna rağmen Avrupa Komisyonu teklifin arkasında durdu ve süreci başlattı. 1 Temmuz’da AB Konseyi dönem başkanlığını devralacak Danimarka, bu düzenlemeyi yıl sonuna kadar sonuçlandırmayı hedefliyor.
Süreç Nasıl İşleyecek?
Yeni mevzuat, standart AB yasama prosedürlerini izleyecek. Öncelikle Avrupa Parlamentosu ve AB Konseyi dosya üzerindeki pozisyonlarını belirleyecek. Ardından kurumlar arası üçlü diyalog süreci başlayacak.
AB Konseyi’nde teklifin onaylanması için nitelikli çoğunluk gerekiyor. Bu da en az 15 üye devletin desteğiyle birlikte, toplam AB nüfusunun yüzde 65’ini temsil eden bir bloğun oluşması anlamına geliyor. Avrupa Parlamentosu ise basit çoğunlukla oylama yapacak.
Enerji Dönüşümünde Zorunlu Stratejiler
Yeni yasa teklifine göre, her AB ülkesi Rus enerji ithalatının yerine koyacağı kaynaklara ilişkin kapsamlı bir çeşitlendirme planı sunmak zorunda kalacak. Bu planlarda alternatif tedarikçilerin isimleri, altyapı yatırımları, rezerv stratejileri ve enerji verimliliği hedefleri yer alacak.
Bu adım, yalnızca siyasi bir duruş değil, aynı zamanda AB’nin uzun vadeli enerji güvenliği ve sürdürülebilirlik hedefleri açısından da büyük önem taşıyor. Özellikle yeşil enerji yatırımlarının ivme kazanması bekleniyor.
