Almanya’da demokrasiye güven geriliyor
Friedrich-Ebert Vakfı’nın araştırması, Almanların %79’unun kendini demokrat gördüğünü ancak demokrasinin iyi işlediğini düşünenlerin 6 yılda %65’ten %52’ye gerilediğini, devlet kurumlarına güvensizliğin ise üç kat arttığını gösterdi.
Yerel Gündem 
YEREL GÜNDEM / BERLİN, ALMANYA — 07 KASIM 2025
Almanya’da SPD’ye yakın Friedrich-Ebert Vakfı’nın “Toplumun Orta Sınıfı 2024/25” araştırması, ülkede demokratik değerlere desteğin yüksek kaldığını ancak demokrasi ve devlet kurumlarının işleyişine duyulan güvenin belirgin biçimde azaldığını ortaya koydu. Katılımcıların %79’u kendini “demokrat” olarak tanımlarken, demokrasinin “genel olarak iyi işlediğini” düşünenlerin oranı 6 yıl önceki %65 seviyesinden %52’ye geriledi.
Araştırmaya göre 2021’de devlet kurumlarına ve seçimlere güvenmeyenlerin oranı %6 iken, 2024’te bu oran %18’e çıktı. Çalışmanın yazarlarından Prof. Andreas Zick, “Değerlere destek sürüyor ama sistemin işlediğine dair güven hızla eriyor” değerlendirmesiyle tabloyu özetledi.
Demokratik değerler güçlü ama eşitlikte çatlak var
Katılımcıların %88’i demokraside herkesin onur ve eşitliğinin korunması gerektiğini savunuyor. Buna karşın %34’ü “ulusal çıkarlar” nedeniyle herkese eşit hak verilemeyeceğini düşünüyor, yaklaşık %11’i ise azınlık haklarının korunmasını reddediyor. Bu durum, demokrasiye ilkesel destek ile pratikteki eşitlik anlayışı arasında bir gerilim bulunduğunu gösteriyor.
Aşırı sağ eğilim azaldı, tehdit algısı sürüyor
Vakıf verileri, “tamamen aşırı sağcı dünya görüşüne” sahip olanların oranının 2022/23’teki %8,3’ten 2024’te %3,3’e gerilediğini kaydediyor. Ancak toplumun dörtte biri “halkı temsil eden tek güçlü partiye ihtiyaç var” görüşüne katılıyor. Gençlerde (18–34) aşırı sağ eğilim oranı %6,8’e yükseliyor. Katılımcıların %70’i aşırı sağ yükselişini tehdit olarak görüyor, %22’si ise bu tehlikenin abartıldığını düşünüyor.
Ayrımcı tutumlar yeniden görünür
Raporda, orta sınıfta sığınmacılara (%30), uzun süre işsiz kalanlara (%36) olumsuz bakışın devam ettiği; Müslümanlara göç yasağını destekleyenlerin oranının %9 olduğu aktarıldı. Ayrıca İsrail’e tepki gerekçesiyle antisemitik ifadeleri tamamen ya da kısmen onaylayanların toplam oranı %39’a çıktı. Almanya’nın Ayrımcılıkla Mücadele Sorumlusu Ferda Ataman, “Toplumun çoğunluğu aşırı sağcılığı reddediyor ama ölçüyü yitirme riski büyüyor, etkilenenleri daha iyi korumalıyız” uyarısında bulundu.
