Çankaya Otoparkı’nda Yıkım Dosyası Açıldı: 500 milyon TL’lik yük tartışması büyüyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi, Çankaya Katlı Otopark için yıkım kararı aldı. “500 milyon TL’lik kamu zararı” iddiaları ve kapasite yönetimi tartışmaları büyüyor. Uzmanlar, geçiş döneminde şeffaf veri ve güçlü ulaşım planı çağrısı yapıyor.
Yerel Gündem 
Çankaya Otoparkı’nda Yıkım Dosyası Açıldı: “500 milyon TL’lik yük” tartışması büyüyor
YEREL GÜNDEM / İZMİR – KONAK, TÜRKİYE
Kararın özeti: Güçlendirme rafa kalktı, yıkım süreci başlıyor
İzmir Büyükşehir Belediyesi, kent merkezindeki Çankaya Katlı Otopark ve AVM binası için yıkım kararı aldığını açıkladı. Belediye, yapının “riskli” sınıfında olduğunu ve güçlendirmenin teknik ve mali açıdan rasyonel olmadığı değerlendirmesine varıldığını duyurdu. Karar, Konak–Kemeraltı aksındaki park kapasitesi tartışmalarını yeniden alevlendirdi.
“Kamu zararı” polemiği: Ne kadara mal oldu, ne kadar kayıp var?
Muhalefet temsilcileri ile bazı meslek örgütleri, yıkım kararının “yaklaşık 500 milyon TL’lik kamu kaynağını çöpe atmak” anlamına geldiğini savunuyor. Eleştiriler, binanın geçmişteki yatırım ve işletme giderleri ile bugünkü alternatif maliyet hesabına dayanıyor.
Belediye cephesi ise güçlendirme maliyetinin yapım maliyetine yaklaşması, binanın arkeolojik sit sınırları ve plan kararları nedeniyle yeni bir otopark inşasının da mümkün görünmemesi gibi gerekçeleri öne çıkarıyor. Bu çerçevede, “mevcut riski ortadan kaldırmak ve tarihi dokuya uyum sağlamak” hedefinin yıkımı zorunlu kıldığı belirtiliyor.
Kentlilerin sorusu: Çankaya kapanırsa merkezde park nasıl yönetilecek?
Kararın en somut etkisi, Kemeraltı ve çevresindeki park talebi üzerinde hissedilecek. Büyükşehir, kapasiteyi ring hatları, alternatif otopark yönlendirmeleri ve toplu taşımaya teşvik ile dengelemeyi planlıyor. Ancak esnaf ve sürücüler, Eşrefpaşa–Kahramanlar–Mezarlıkbaşı hattında mevcut doluluk oranlarının zaten yüksek olduğunu hatırlatıyor.
Ulaşım planlamacıları, tarihi merkezlerde özel araç önceliğinin terk edilmesini desteklerken, geçiş dönemlerinde akıllı yönlendirme, dinamik fiyatlama, sokak üstü park düzenlemesi ve yük taşıtlarına zaman penceresi gibi geçici telafi önlemlerinin şeffaf bir takvimle duyurulması gerektiğini vurguluyor.
Plan–hukuk boyutu: Sit alanı, alan yönetim planı ve yarışma şartı
Çankaya yapısı, Smyrna Agorası yakınındaki İzmir Tarihi Liman Kenti alan sınırları içinde. Alan Yönetim Planı kararlarında, yapının kaldırılarak bölgenin Ziyaretçi Karşılama ve Bilgilendirme Merkezi işlevine dönüştürülmesi ve bunun yarışma yöntemiyle projelendirilmesi öngörülüyor. Bu nedenle, yıkım yalnızca statik risk üzerinden değil; koruma–kullanma dengesi ve plan bütünlüğü üzerinden de değerlendiriliyor.
Eleştiriler ise, “güçlendirme” yönünde daha önce verilen beyanlarla “yıkım” kararı arasındaki tutarsızlık iddiasında yoğunlaşıyor; maliyet raporları, kurul kararları ve ihale dosyalarının kamuoyuna açılması talep ediliyor.
Şeffaflık beklentisi: Sayılar, senaryolar ve yol haritası
Kamuoyunun gündemindeki başlıca sorular şunlar:
-
Yıkımın gerekçelendirme raporu (risk analizi, maliyet–fayda, alternatif senaryolar) nedir?
-
“Güçlendirme yapılabilir” denilen dönem ile bugün arasındaki veri farkı nasıl oluştu?
-
Ara kapasite yönetimi nasıl sağlanacak? (Ring, yönlendirme, abonelik, fiyatlama)
-
Yıkım sonrası alan için yarışma ve proje takvimi nedir; finansman modeli nasıl kurulacak?
-
Kapanışın esnaf ve kullanıcı üzerindeki etkilerini azaltmak için hangi geçiş destekleri planlanıyor?
Uzmanlardan öneri: Kriz değil geçiş yönetimi
Kent merkezinde büyük bir otoparkın devreden çıkması, iyi yönetilmezse trafik ve erişim üzerinde kısa vadeli baskı yaratabilir. Ulaştırma–şehircilik uzmanları, şu 5 adımın bir geçiş planı olarak eşzamanlı devreye girmesini öneriyor:
-
Gerçek zamanlı doluluk verisi ve yönlendirme tabelaları ile sürücü davranışını yönetmek,
-
Esnaf teslimat saatleri ve yük araçlarına pencere uygulaması,
-
Toplu taşıma entegrasyonu için hat sıklığı–aktarma optimizasyonu,
-
Sokak üstü parkı kısa süreli–yüksek devirli olacak şekilde düzenlemek,
-
Gezici ring ve park & ride noktalarını açık veriyle izlenir kılmak.
Son tablo: Yıkım kesin; güven için veri şart
Çankaya Otoparkı dosyasında yıkım kararı netleşirken, tartışmanın seyri artık şeffaflık ve uygulama kalitesine bağlı. Belediyenin maliyet–risk–etki verilerini paylaşması, geçiş planını somut tarihlerle açıklaması ve yeni işlev için yarışma/katılımcılık mekanizmasını hızla işletmesi, hem “kamu yararı” tartışmasını rasyonelleştirecek hem de kentlinin güvenini artıracaktır.
Kaynak: Gaze-Temiz.com
