Mısır’da Tarihi Ateşkes: Şarm El-Şeyh’te Anlaşma, Trump İmza Törenine Gidiyor
Mısır’ın Şarm El-Şeyh kentinde İsrail ve Hamas tarihi ateşkese imza attı. ABD Başkanı Donald Trump törene katılacağını açıkladı. Plan; rehine-tutuklu takası, kalıcı ateşkes, İsrail’in kademeli çekilmesi ve Gazze’de yeni yönetim mekanizmasını öngörüyor. İsrail kabinesinde oylama bekleniyor.
Yerel Gündem 
Mısır’da Tarihi Ateşkes: Şarm El-Şeyh’te Anlaşma, Trump İmza Törenine Gidiyor
YEREL GÜNDEM / ŞARM EL-ŞEYH, MISIR
İki yıllık çatışmayı sonlandıracak mutabakat
Mısır Cumhurbaşkanı Abdülfettah es-Sisi, Gazze’de İsrail ile Hamas arasında “tarihi” olarak nitelenen bir ateşkes anlaşmasına varıldığını açıkladı. Tarafların temsilcileri, Mısır’ın turizm kenti Şarm El-Şeyh’te dört gün süren dolaylı müzakerelerin ardından anlaşmayı imzaladı. Mutabakat, sahada iki yılı aşkın süredir devam eden yoğun çatışmaları resmen sonlandırmayı hedefliyor ve insani yardım koridorlarının işler hâle gelmesini öngörüyor.
Çerçeve: Washington’un planı temel alındı
Ateşkesin çerçevesi, ABD Başkanı Donald Trump’ın 29 Eylül’de duyurduğu 20 maddelik plan üzerine inşa edildi. Plana göre Gazze’deki tüm rehinelerin serbest bırakılması karşılığında yaklaşık 2 bin Filistinli tutuklunun salıverilmesi, kalıcı ateşkesin yürürlüğe girmesi ve İsrail güçlerinin kademeli çekilmesi bulunuyor. İkinci aşama; Hamas’ın yer almadığı yeni bir yönetim mekanizması, Filistinli ve Arap ortaklı güvenlik birimleri, silahsızlanma adımları ve Gazze’nin yeniden inşası için finansman düzeneklerini içeriyor. Bölgenin yönetiminin uluslararası bir konsorsiyuma devredilmesi fikri de masada.
Trump: “İmza törenine katılacağım”
Sisi’nin daveti üzerine Trump, anlaşmaya ilişkin Mısır’da yapılacak imza törenine katılacağını duyurdu. Beyaz Saray’daki kabine toplantısının açılışında konuşan Trump, Gazze’deki savaşı bitirdiklerini ve “daha geniş ölçekli bir barış zemini” oluşturduklarını savundu. ABD lideri, rehinelerin pazartesi veya salı günü serbest bırakılmasının beklendiğini belirtirken, Mısır ziyaretinin kesin zamanlamasının henüz netleşmediğini ifade etti. Trump ayrıca Türkiye, ABD ve Katar’ın arabuluculuk rollerine, özellikle de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katkısına teşekkür etti.
Kahire’nin rolü ve sonraki adımlar
Mısır yönetimi, ateşkesin derhâl uygulanmasını, insani yardım akışının hızla artırılmasını ve rehine-tutuklu takası sürecinin eşgüdüm içinde yürütülmesini hedefliyor. Kahire, sınır kapılarının güvenliği, yardımların dağıtımı ve taraflar arası iletişim kanallarının sürekliliği için koordinasyon mekanizması kuracak. Planın sahada tutulması için gözlem ve denetim başlıklarının, uluslararası aktörlerin katkısıyla takvime bağlanması bekleniyor.
İsrail’de kabine süreci: Oylama kapıda
İsrail medyası, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun güvenlik kabinesini toplayarak anlaşmanın detaylarını değerlendireceğini aktarıyor. Hükümetin tamamının katılacağı ikinci bir toplantıda planın resmî oylamaya sunulması bekleniyor. Oylamada rehinelerin serbest kalma takvimi, çekilmenin aşamaları ve güvenlik teminatlarının başlık başlık ele alınacağı tahmin ediliyor.
Zorlu dosyalar: Uygulama, güvenlik ve yönetim
Uzmanlar, anlaşmanın başarısının üç kritere bağlı olduğuna dikkat çekiyor:
-
Uygulama takvimi: Rehine-tutuklu takası ile ateşkesin eş zamanlı, doğrulanabilir biçimde ilerlemesi.
-
Güvenlik mimarisi: Yeni yönetim mekanizmasının sahada otorite kurabilmesi ve silahsızlanma adımlarının geri dönüşsüz hâle gelmesi.
-
Ekonomi–yeniden inşa: Altyapı, barınma ve temel hizmetler için sürdürülebilir finansman; yardımların şeffaf dağıtımı.
Bölgesel yansımalar: Arabulucular ve kalıcı barış arayışı
Anlaşmanın arabulucuları arasında Mısır’ın yanı sıra Türkiye, Katar ve ABD öne çıkıyor. Diplomatik çevrelere göre, mutabakatın kalıcı barışa evrilmesi; sınır güvenliği, Gazze’nin sivil idaresi ve bölge ekonomisinin entegre edilmesine yönelik üçüncü aşama düzenlemelerine bağlı olacak. Tarafların sahadaki ihlalleri anında tespit eden bir izleme mekanizması üzerinde de çalıştığı belirtiliyor.
Takvim: İlk hedef rehinelerin salıverilmesi
Kısa vadede en kritik eşik, rehinelerin serbest bırakılması ve buna paralel tutukluların salıverilmesi. Bu adımların, ateşkesin toplumsal meşruiyetini pekiştirmesi ve sonraki siyasi süreçlere alan açması bekleniyor. Uygulamanın aksamaması hâlinde, İsrail güçlerinin kademeli çekilmesi ile Gazze’de güvenlik-sivil yönetim koordinasyonuna geçiş gündeme gelecek.
