Rusya, Kamçatka açıklarında 7,8’lik deprem: Tsunami uyarısı verildi
Kamçatka açıklarında 7,8 büyüklüğünde deprem sonrası tsunami uyarısı verildi. İlk saatlerde ciddi hasar bilgisi yok. Kıyıdan uzak durun, resmi uyarıları takip edin.
Editor1
Kamçatka açıklarında 7,8’lik deprem: Tsunami uyarısı verildi
YUSUF İNAN / YEREL GÜNDEM / PETROPAVLOVSK-KAMÇATSKİY, RUSYA
Merkez üssü ve ilk veriler
Rusya’nın Uzak Doğu kıyıları bir kez daha güçlü bir sarsıntıyla uyandı. ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu’nun (USGS) ilk değerlendirmesine göre Kamçatka Yarımadası açıklarında 7,8 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Sarsıntının odak noktası, Petropavlovsk-Kamçatskiy’in yaklaşık 100 kilometre doğusunda, deniz tabanının yaklaşık 10 kilometre derinliğinde kaydedildi. Rusya Bilimler Akademisi’nin (RAN) Jeofizik Servisi depremin büyüklüğünü 7,4 olarak ölçerken, Kamçatka Bölge Valisi Vladimir Solodov “güncellenen verilere göre” büyüklüğün 7,2 olduğunu açıkladı.
Tsunami tehdidi: Kıyı şeridi için alarm
Depremin ardından Kamçatka’da ve ABD’de tsunami tehlikesi uyarıları yapıldı. Bölge yönetimi, doğu kıyı şeridi boyunca uyarı seviyesini yükseltti ve sahil şeridinden uzak durulması çağrısında bulundu. Solodov, “Tüm birimler yüksek hazırlık seviyesine geçirildi… Doğu kıyısı boyunca tsunami tehdidi ilan edildi. Halkın acilen kıyı şeritlerinden uzak durmasını istiyoruz” dedi. ABD’li meteoroloji ve tsunami merkezleri, sarsıntının Kuril Adaları dâhil Pasifik’in yakın bölümleri için de potansiyel risk oluşturabileceğini belirtti.
Sahadan ilk görüntüler ve hissedilen şiddet
Yerel kanallarda paylaşılan videolarda, ev ve işyerlerinde tavan aydınlatmalarının geniş salınım yaptığı, mobilyaların yerinden oynadığı görülüyor. Petropavlovsk-Kamçatskiy Havalimanı’nda bilgi panolarının sarsıntı boyunca sağa sola sallandığı bildirildi. Bölge Acil Durumlar Bakanlığı (MÇS), kent merkezinde depremin bazı noktalarda 6, kimi ölçümlerde 7 şiddetinde hissedildiğini, ilk kontrollerde can kaybı veya ağır hasara dair teyit edilmiş bilgi bulunmadığını kaydetti. Ekipler, kamu binaları ve kritik altyapı tesislerinde hızlı tarama ve güvenlik kontrollerine başladı.
Artçı sarsıntılar ve sismik geçmiş: Rekorlar yılı
Kamçatka 2025 yazından bu yana yoğun bir sismik döngü yaşıyor. 30 Temmuz’da bölgede 8,7–8,8 aralığında ölçülen, 1952’den bu yana en güçlü deprem kaydedilmiş; Pasifik boyunca geniş bir hatta tsunami uyarıları yapılmış, dalgalar bazı yerlerde 3 metreyi aşmıştı. 13 Eylül’de 7,7 büyüklüğünde yeni bir sarsıntı daha meydana gelmiş; sonrasında orta şiddette çok sayıda artçı kaydedilmişti. 19 Eylül sabahı ise yarımadanın doğu kıyısında, Petropavlovsk-Kamçatskiy’e 93 kilometre mesafede, 123 kilometre odak derinliğinde 7,2 büyüklüğünde bir deprem daha rapor edildi. Uzmanlar, önceki ana şokun ardından bölgesel gerilmelerin yeniden dağıldığına, bu nedenle artçı ve eşdeğer sarsıntıların bir süre daha sürebileceğine dikkat çekiyor.
Yetkililerden mesaj: “Sakin olun, kıyıdan uzak durun”
Vali Solodov, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada “Algoritmalar oturdu; birimler dakikalar içinde sahaya çıkıyor. Şu ana kadar zarar bildirilmedi. Lütfen sakin kalarak güvenlik talimatlarına uyun” ifadelerini kullandı. Bölgedeki okullar, hastaneler ve sosyal tesisler öncelikli olarak kontrol ediliyor; sahil kesiminde yaşayanlara yüksek kotlara yönelmeleri, uyarılar geçene kadar kıyı bölgelerinde toplanmamaları çağrısı yineleniyor.
Risk değerlendirmesi: Dalga yüksekliği ve önlemler
Uzmanlar, sarsıntı odak noktası, derinliği ve yerel deniz tabanı morfolojisinin tsunami dalga yüksekliğini bölgesel olarak değiştirebileceğini belirtiyor. Önceki olaylarda Mıs Mayyaçnıy ve Halaktyr Plajı çevresinde 1–1,2 metreye varan dalga olasılığı hesaplanmıştı. Bu tür yükseklikler dahi kıyı şeritlerinde tehlikeli akıntılar, gelgit benzeri hızlı çekilme ve ilerlemeler, küçük tekneler ve alçak kotlu alanlar için risk yaratabiliyor. Yetkililer, kıyı çizgisine yaklaşılmaması, nehir ağızları ve lagünlerden uzak durulması ve acil anonsların izlenmesi uyarısını sürdürüyor.
Ne bekleniyor?
Sarsıntı sonrası saatler kritik kabul ediliyor. Bölgesel tsunami uyarı merkezleri ve jeofizik kurumları deniz seviyesi sensörlerinden gelecek verilerle uyarı düzeylerini güncelleyecek. Olası artçı sarsıntılar nedeniyle yüksek katlı yapılarda asansör kullanmaktan kaçınma, acil çıkış planlarının gözden geçirilmesi, ev ve iş yerlerinde raf ve sabit eşyaların kontrol edilmesi öneriliyor.
*
Son tablo
-
Büyüklük: USGS 7,8; RAN 7,4; bölge valisi 7,2
-
Merkez üssü: Petropavlovsk-Kamçatskiy’in ~100 km doğusu
-
Derinlik: ~10 km (USGS)
-
Durum: Tsunami tehdidi ilan edildi; ilk saatlerde ciddi hasar/kayıp bilgisi yok
-
Arka plan: 30 Temmuz 8,7–8,8; 13 Eylül 7,7; 19 Eylül sabahı 7,2
