Tugay’dan kooperatif savunması: Bakanlığın yazılarını yok saysaydık, ben de cezaevinde olabilirdim
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, kooperatif ve kentsel dönüşüm dosyalarında “keyfî karar” eleştirilerini reddetti; bakanlık yazıları ve denetim raporlarını gerekçe göstererek, “Yazıları yok saysaydık belki ben de cezaevinde olurdum” dedi. İlerleme oranları ve yeni ihalelerle projeleri hızlandırma hedefini paylaştı.
Yerel Gündem 
Tugay’dan ‘kooperatif’ savunması: “Bakanlığın yazılarını yok saysaydık, ben de cezaevinde olabilirdim”
YEREL GÜNDEM / İzmir, Türkiye
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Cemil Tugay, kent gündemini meşgul eden kooperatif davaları, kentsel dönüşüm projeleri ve çöp sorunu başlıklarında kapsamlı açıklamalar yaptı. Tugay, kooperatif süreçlerindeki kararların “keyfî” olduğu eleştirilerini reddederek, “Bakanlığın yazdığı yazıları dikkate almak zorundayız. Aksi takdirde belki ben de cezaevinde olurdum. Bizler de yargılanırdık” dedi.
Gündemin odağı: Kentsel dönüşüm ve kooperatif modeli
Tugay, Büyükşehir’in Örnekköy, Uzundere, Gaziemir ve Ege Mahallesi’nde uzun yıllara yayılan kentsel dönüşüm planlarını hatırlattı. “İzmir modeli” olarak bilinen yaklaşımın, arsa devri ve kat karşılığı ihalelerle ilerlediğini belirtti. Geçen dönemde İZBETON’un yüklenici olarak yetkilendirildiğini, sonrasında yapı kooperatiflerine devir yönünde adımlar atıldığını, ancak bu sürecin “farklı itirazlara maruz kaldığını” söyledi.
“Keyfî değil, denetim ve yazılara bağlı bir süreç”
Kooperatiflere ilişkin kararların husumet veya keyfîlik iddialarıyla açıklanamayacağını vurgulayan Tugay, “Kooperatiflerle ilgili işlerin askıya alınması kararını keyfi bir karar olduğunun söylenmesi çok vahimdir” ifadesini kullandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın uyarı yazıları, Sayıştay tespitleri ve müfettiş raporlarının altını çizerek, “Bu uyarıları görmezden gelmek gibi bir lüksümüz olamaz” dedi.
İZBETON ve yetki tartışması
Tugay, İZBETON’un yüklenici olduğu projelerde kooperatiflere devir uygulamalarının mevzuat yönüyle tartışmalı olduğuna işaret etti. “İZBETON yüklenici olarak kooperatife veremez. Kooperatif de müteahhitlik belgesi olmadığı için inşaatları üstlenemez” tespitlerinin denetim organlarınca raporlara yansıdığını belirtti. Bu nedenle belediyenin, hem kamu zararını önlemek hem de hukuki riskleri bertaraf etmek amacıyla süreçleri gözden geçirdiğini söyledi.
Sahadaki tablo: İlerleme oranları ve sözleşme süreleri
Tugay, projelerin fiilî ilerleme düzeyleri üzerinden somut örnekler paylaştı:
-
Örnekköy 3. Etap: 2021’de yer teslimi; sözleşme süresi ve ek sürelerin ardından 2024 Nisan’da %20, 2024 Temmuz’da %22 seviyesinde.
-
Örnekköy 4. Etap: 2022 sözleşmesi; 2023 sonunda süre doldu, 7 ay uzatıldı; 1 Nisan tespitinde %32, Temmuz sonunda %35.
-
Uzundere: 2024 Nisan’da %4,9; Temmuz tespitine göre 4 ayda yalnızca 0,4 puan ilerleme.
-
Uzundere 4: Nisan ve temmuz tespitlerinde %0; ruhsatların alınmadığını belirtti.
-
Gaziemir: 2024 Haziran’da sözleşme sonu; ek süreye rağmen Nisan’da %9,5, Temmuz’da %9,77; “fiilî faaliyet yok” değerlendirmesi yaptı.
Tugay, “Bu inşaatlar yapılmıyorsa biz yapmak zorundayız” diyerek, belediyenin ihale ve devir kararlarıyla yarım kalan işleri tamamlama hedefini öne çıkardı.
“Kooperatife karşı değiliz; amaç, hak sahiplerinin konutuna kavuşması”
“Nasıl bir zihniyet ‘Cemil Tugay kooperatife karşı’ diyebilir?” diyen Başkan, belediyenin temel amacının hak sahiplerinin mağduriyetini gidermek olduğunu vurguladı. Örnekköy’de iki etap için ihale yaptıklarını, mart-nisan döneminde teslim hedefi koyduklarını; Uzundere için de yüklenici firmanın belirlendiğini aktardı. “Bugüne kadar Büyükşehir’in aleyhine sonuçlanan bir dava yok” diyen Tugay, yürüyen davalarda ihalelerin uygunluğunun mahkemelerce onaylandığını savundu.
Şeffaflık, takvim ve finansman ihtiyacı
Tugay, kooperatiflerin üye aidatları, nakit akışı ve yüklenici ödemeleri gibi konularında kamuoyuna daha çok veri sunulması gerektiğini belirterek, belediye tarafında şeffaf takvim ve belgeye dayalı bilgilendirme taahhüdü verdi. “Hak sahipleri için en önemli konu, verilen sözlerin yerine getirilmesidir” diyen Tugay, denetim uyarıları ile hizmet sürekliliği arasındaki dengeyi gözeterek hareket edeceklerini söyledi.
Sonraki adım: Hukuki uyumla hızlandırma
Açıklamaların ardından gözler, mevzuata tam uyumlu ihale ve uygulama adımlarına çevrildi. Büyükşehir’in, projelerde hukuki risk yönetimi ile inşaat hızının artırılması hedefini birlikte yürütmesi bekleniyor. Belediyenin, asgarî hizmet ve kamu yararı ilkeleri doğrultusunda, hem sahadaki ilerlemeyi hızlandırması hem de hak sahiplerinin beklentisini karşılayacak net teslim takvimleri açıklaması kritik görülüyor.
