AİHM uzmanı Altıparmak: Demirtaş kararı şu anda uygulanmalı
AİHM uzmanı hukukçu Kerem Altıparmak, Demirtaş hakkındaki ihlal kararının kesinleşmesiyle Türkiye’nin artık “bekleyelim” deme imkânı kalmadığını, mahkemenin avukat başvurusu olmadan dahi tahliye kararı verebileceğini söyledi.
Yerel Gündem 
YEREL GÜNDEM / ANKARA, TÜRKİYE — 04 KASIM 2025
AİHM uzmanı hukukçu Kerem Altıparmak, tutuklu eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş hakkında verilen hak ihlali kararının kesinleşmesiyle birlikte “hukukî bağlayıcılığın şu anda başladığını” belirterek, mahkemenin herhangi bir başvuru beklemeden Demirtaş’ı tahliye edebileceğini söyledi. Altıparmak, “Şu dakika itibarıyla uygulanması gerektiği açık olduğu için Demirtaş’ın tahliye edilmesi gerekir” ifadesini kullandı.
Altıparmak’a göre Türkiye’nin, “karar komiteye gitsin, süreç tamamlansın” şeklinde bir erteleme alanı artık yok. Kesinleşen karar bireysel önlem içerdiği için içerideki mahkemenin doğrudan bu karar üzerinden işlem yapabileceğini vurguladı.
“Hükûmet kararın gereğini yerine getirmek zorunda”
Altıparmak, AİHM’in Demirtaş dosyasında Büyük Daire’ye sevk talebini reddetmesinin sürpriz olmadığını, bu tür başvuruların ezici çoğunluğunun zaten kabul edilmediğini anlattı. Normal işleyişte kesinleşen kararların Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’ne gönderildiğini, devletin de bu kararı uygulamakla yükümlü olduğunu söyleyerek şunları dile getirdi:
“Normalde bir AİHM kararı kesinleştiği zaman Bakanlar Komitesine gönderilir ve hükûmetin o kararın gereğini yerine getirmesi gerekir. Uluslararası hukuk açısından da bu dakikadan sonra ‘henüz kesinleşmedi’ gibi bir savunma imkânı yok.”
“Bireysel önlem açık: Tahliye”
Hukukçuya göre Demirtaş kararında tartışma konusu olan kısım, önceki tutuklamayı ortadan kaldıran yeni bir tutuklama olup olmadığıydı. AİHM bu noktada, yeni tutuklamada da “kuvvetli suç şüphesinin” ortaya konmadığını, tutukluluğun siyasi saikle devam ettirildiğini tespit etti. Altıparmak bu nedenle çözümün de açık olduğunu söyledi:
“Kararda yazıyor; iki kere iki dört. Kişiyle ilgili bireysel önlem varsa –tahliye gibi– onun uygulanması gerekir. Mahkeme bu karar üzerinden karar verebiliyor, avukatların ayrıca müracaat etmesine bile gerek yok.”
Bakanlar Komitesi’nin rolü sınırlı
Altıparmak, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin daha çok genel önlemleri –örneğin benzer ihlallerin tekrarını önleyecek yasa değişiklikleri gibi– izlediğini, bu dosyada ise bireysel önlemin zaten belli olduğunu belirtti. Uygulama olmazsa Komite yine “uygula” diyeceğini ancak bunun beklenmesine gerek bulunmadığını kaydetti.
Demirtaş dosyasının arka planı
Demirtaş 4 Kasım 2016’da tutuklanmış, ilerleyen yıllarda farklı davalarda yargılanmış ve bazı dosyalarda kesinleşen cezalar almıştı. Kobani davasında 2024’te verilen 42 yıllık hapis cezasının 2025 yazında gerekçesi açıklanmış, dosya 2025 sonbaharında istinafa gönderilmişti. AİHM ise 2018, 2020 ve son olarak 8 Temmuz 2025 tarihli kararlarında Demirtaş’ın tutukluluğunun siyasi amaçlı olduğunu belirterek serbest bırakılması gerektiğini belirtmişti.
