Freedom House raporu: Türkiye’de internet özgürlüğü yine sınıfta kaldı

Freedom House'un 2025 İnternette Özgürlük Raporu'na göre Türkiye, sosyal medya engellemeleri, protesto kısıtlamaları ve dijital sansür uygulamaları nedeniyle 31 puanla "internetin özgür olmadığı ülkeler" kategorisinde kaldı.

Freedom House raporu: Türkiye’de internet özgürlüğü yine sınıfta kaldı

YEREL GÜNDEM / ANKARA, TÜRKİYE — 14 KASIM 2025

Washington merkezli uluslararası insan hakları kuruluşu Freedom House'un yayımladığı "2025 yılı İnternette Özgürlük Raporu", Türkiye’nin dijital özgürlük karnesinin bu yıl da zayıf olduğunu ortaya koydu. Türkiye, raporda sosyal medya engellemeleri, erişim kısıtlamaları ve çevrimiçi ifade üzerindeki baskılar nedeniyle, 22 ülke arasında "internetin özgür olmadığı ülkeler" kategorisinde yer aldı.

Freedom House’un Kian Vesteinsson ve Grant Baker tarafından hazırlanan raporunda, 72 ülkeden 22'sinin özgür olmadığı belirtildi. Türkiye, 2024 yılındaki puanını koruyarak 31 puanla "özgür olmayan ülkeler" sınıfında kaldı. (Raporda 0 en az özgür, 100 en özgür anlamına geliyor.)

Türkiye, Pakistan ve Venezuela ile Aynı Sınıfta

Raporda, Türkiye'nin Mısır, Pakistan, Rusya ve Venezuela gibi, son 15 yılda yaşanan küresel gerilemeden en ağır biçimde etkilenen ülkelerle aynı sınıfta olduğu belirtildi.

Freedom House, bu ülkelerdeki hükümetlerin, iktidarlarına yönelik zorluklar karşısında çevrimiçi denetimlerini artırdığını belirterek şu tespiti yaptı:

"Yetkililer, çevrimiçi içeriklere yönelik kısıtlamaları genişletti, elektronik iletişim üzerindeki gözetimi artırdı ve özellikle protestolar ve seçimler sırasında çevrimiçi olarak eleştirilerini dile getirenlere daha ağır cezalar uyguladı."

Raporda, Türkiye'de 2013 Gezi Parkı protestolarıyla birlikte kapsamlı bir sansür sisteminin pekiştirildiği ifade edildi.

Sosyal Medyada Kısıtlamalar Mercek Altında

Raporda, Türkiye'de devam eden kısıtlamalara dikkat çekilerek, muhalif seslere yönelik uygulanan dijital sansürün somut örnekleri paylaşıldı:

  • Protesto Kısıtlamaları: Temmuz 2024'te Kayseri'de Suriyeli mültecilere yönelik düzenlenen gösteriler sırasında bir hafta boyunca internet erişimi kısıtlandı. Ayrıca, Mart 2025'te İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanmasına yönelik protestolar esnasında 42 saat boyunca sosyal medyaya erişim kısıtlandı.

  • Instagram Engeli: Ağustos 2024'te, Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kurumu (BTK), Hamas lideri İsmail Haniye'nin öldürülmesi sonrası yasını paylaşan Türk kullanıcıların gönderilerinin kaldırılmasının ardından Instagram'ı dokuz gün boyunca engelledi.

  • X (Twitter) Hesap Engelleri: Raporda, Türk makamlarının talebi üzerine çok sayıda sosyal medya hesabının engellendiği belirtildi. Mart 2025'te sosyal medya platformu X, medya kuruluşu Bianet'in İmamoğlu protestolarını haber yaptığı gerekçesiyle hesabını engellerken, İmamoğlu'nun X hesabı da platform tarafından engellendi.

Çevrimiçi İfadeye Ağır Cezalar

Raporda, çevrimiçi ifade özgürlüğünü ve gizliliği kısıtlayabilecek düzenlemeler içeren Siber Güvenlik Yasası (7545 sayılı yasa) da mercek altına alındı. Mart 2025'te Meclis'te kabul edilen bu yasanın, yetkililere mahkeme kararı koşuluyla Türkiye'deki tüm verilere geniş erişim hakkı verdiği belirtildi.

Ayrıca yasa, çevrimiçi veri sızıntıları hakkında yanlış bilgi yaymayı suç sayarak, beş yıla kadar hapis cezası öngörüyor.


www.yerelgundem.com