İzmir’in çöp krizinde geçici adım: Harmandalı’na 31 Ekim’e kadar sınırlı izin
İzmir’deki çöp krizi için Harmandalı’na 31 Ekim 2025’e kadar günlük 2.477 tonla sınırlı “geçici izin” verildi. Tartışma büyürken, kalıcı çözüm için Yamanlar’da yeni tesis ve entegre atık yönetimi öneriliyor.
Yerel Gündem 
İzmir’in çöp krizinde geçici adım: Harmandalı’na 31 Ekim’e kadar sınırlı izin
YEREL GÜNDEM / İZMİR – TÜRKİYE
Geçici izin: Süre ve kapasite kısıtı
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kent genelinde büyüyen çöp krizine karşı, Danıştay’ın kapatma kararı bulunan Harmandalı düzenli depolama alanına “geçici çöp dökme” talebine Ankara’dan onay çıktı. AK Parti Genel Sekreteri ve İzmir Milletvekili Eyyüp Kadir İnan’ın duyurusuna göre, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı izin yazısını 31 Ekim 2025 tarihine kadar geçerli olacak şekilde verdi; günlük giriş üst sınırı ise 2.477 ton olarak belirlendi. Bu düzenleme, krizin akut evresini yönetmeye dönük kısa süreli ve kontrollü bir istisna niteliği taşıyor.
Siyasi tartışma büyüyor
İnan, yaşanan görüntülerden ve hizmet aksaklıklarından İzmir Büyükşehir Belediyesi yönetimini sorumlu tutarak sert eleştiriler yöneltti. “İzmir’de vatandaşları çöp dağlarıyla baş başa bırakan tablo, 25 yıldır kalıcı çözüm üretemeyen yönetim anlayışının eseridir” diyen İnan, Harmandalı’nın Danıştay kararına rağmen “umut bağlanan” bir alan haline gelmesini de eleştirdi. AK Partili İnan’ın açıklamasına göre, bakanlığın verdiği izin yalnızca halk sağlığını korumaya dönük geçici bir önlem; uygulamanın sahadaki tüm sorumluluğu ise Büyükşehir Belediyesi’nde olacak.
Kurallar net: Tarih ve tonaj sınırı
Verilen geçici iznin iki kritik şartı ön plana çıkıyor: Birincisi, takvim şeffaf—izin 31 Ekim 2025’te sona eriyor. İkincisi, kapasite sınırlaması—Harmandalı’na günlük 2.477 ton atık giriş limiti uygulanacak. Bu çerçeve, saha operasyonlarının planlı yürütülmesi, koku ve sızıntı suyu (leş suyu) risklerinin azaltılması ve çevre-sağlık etkilerinin kontrol altında tutulması açısından belirleyici olacak. Saha içi denetim, sevkiyat planlaması ve konteyner-depolama lojistiğinin bu sınırlara uygun yönetilmesi bekleniyor.
Kalıcı çözüm gündemi: Yamanlar ve entegre sistem
İnan, “geçici izin”in krizi soğutmakla sınırlı kalmaması gerektiğini vurgulayarak “kalıcı çözüm” başlıklarını sıraladı: Yamanlar’da yeni bir atık tesisi kurulması, mevcut sahalarda kapasite artışı, entegre atık yönetim planının devreye alınması, geri dönüşüm ve atıktan enerji üretimi gibi çevreci bertaraf teknolojilerinin yaygınlaştırılması. Bu yaklaşım; kaynağında ayrı toplama, organik atıkların kompost/biogaz tesislerine yönlendirilmesi, geri dönüştürülebilir fraksiyonların yüksek oranlarda ekonomiye kazandırılması ve yalnızca nihai kalıntının düzenli depolamaya gönderilmesi prensiplerine dayanıyor.
Kent yönetimine düşen görevler
Geçici izin, sahadaki yığılmayı eritmek için bir “nefes kanalı” açsa da, kent ölçeğinde sürdürülebilir yönetim için eş zamanlı adımlar şart:
-
Acil toplama takvimi: İlçe-ilçe yoğunluğu önceleyen rotalarla birikmiş yığınların hızla azaltılması.
-
Ara transfer ve aktarma kapasitesi: Kamyon/çekici ve transfer istasyonlarının envanterine göre vardiya-yoğun mesai planı.
-
Koku ve vektör kontrolü: Kısa vadede kireçleme, sızıntı suyu yönetimi, ilaçlama; orta vadede teknoloji yatırımı.
-
Şeffaf veri paylaşımı: Günlük toplanan tonaj, sevk güzergâhları ve çevresel izleme sonuçlarının kamuoyuyla düzenli açıklanması.
Takvim işlerken risk yönetimi
31 Ekim’e kadar tanımlanan zaman penceresi, sahada operasyonel disiplin gerektiriyor. Tonaj sınırının aşılması, çevre mevzuatı ve yargı kararları açısından yeni bir kriz başlığına dönüşebilir. Bu nedenle, günlük hat bazlı tahsis, pik saat optimizasyonu ve olağanüstü durum protokollerinin (yağış, arıza, iş gücü kesintisi) önceden kurgulanması önem taşıyor. Kısa vadeli rahatlama sağlanırken, Harmandalı’nın hukuki statüsü ve taşıma kapasitesi gerçeği göz ardı edilmeden “geçiş planı”nın yakından izlenmesi gerekecek.
