Rusya Ekonomisinde Tehlike Çanları: Yüksek Enflasyon, Yapısal Sorunlar ve Dış Baskılar
The Economist’in analizine göre, Rusya ekonomisi yapısal dönüşümün tamamlanması, yüksek enflasyon ve dış baskılar nedeniyle durgunluğa giriyor. Detaylı gelişmeler ve ekonomik riskler haberimizde.
Yerel Gündem 
Rusya Ekonomisinde Tehlike Çanları: Yüksek Enflasyon, Yapısal Sorunlar ve Dış Baskılar
YEREL GÜNDEM / ANKARA
Son üç yıl boyunca beklentileri aşan büyüme performansı sergileyen Rusya ekonomisi, 2025 yılına girerken ciddi bir durgunlukla karşı karşıya kaldı. The Economist dergisinde yayımlanan analize göre, ülke genelinde ekonomik aktivite belirgin şekilde yavaşladı ve büyüme hızı sıfıra yaklaştı. Ekonomistler, iç ve dış dinamiklerin birleşmesiyle Rusya'nın ekonomik makinesinin ciddi şekilde zorlandığını belirtiyor.
Beklentileri Aşan Yılların Ardından Ani Fren
Rusya'nın Ukrayna'ya 2022'de başlattığı geniş çaplı işgal sonrası ekonomistler büyük bir daralma beklerken, Rus ekonomisi 2022'de yalnızca yüzde 1,4 küçülmüş, 2023'te yüzde 4,1 ve 2024'te yüzde 4,3 oranında büyüme kaydetmişti. Ancak 2025 yılı başı itibarıyla, büyüme oranı neredeyse sıfıra indi. Goldman Sachs’ın yüksek frekanslı verileri ve Rusya Kalkınma Bankası (VEB) ile Sberbank’ın yayınladığı veriler bu yavaşlamayı doğruluyor. Rusya Merkez Bankası da, bazı sektörlerde talepteki düşüşe bağlı olarak üretimin azaldığını resmen kabul etti.
Yavaşlamanın Üç Temel Nedeni
The Economist, Rusya ekonomisindeki ani frenin arkasında üç temel neden bulunduğunu vurguluyor:
Yapısal Dönüşüm Süreci Tamamlandı
Rusya, Ukrayna savaşı sonrası doğuya yönelerek silah sanayi ve Çin ile ticaret ağlarına odaklanan bir yapısal dönüşüm gerçekleştirmişti. Ancak bu süreç sona erdi. Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nden Julian Cooper’a göre, 2025 yılında askeri harcamalardaki reel artış yüzde 3,4 seviyesine gerileyecek. Bu, 2024’teki yüzde 53’lük artışla kıyaslandığında büyüme üzerinde ciddi bir aşağı yönlü baskı anlamına geliyor.
Yüksek Enflasyon ve Sert Para Politikası
Rusya Merkez Bankası, artan enflasyonla mücadele amacıyla politika faizini yüzde 21 seviyesinde tutuyor. Bu oran, 2000’li yılların başından bu yana görülen en yüksek seviye. Yüksek faiz politikası rubleyi desteklerken, iç tüketimi ve yatırımları baskılayarak büyümeyi frenliyor. The Economist, bu durumun ekonomideki soğumayı hızlandırdığını belirtiyor.
Dış Koşullardaki Kötüleşme
ABD’nin ticaret savaşlarını tırmandırması ve Çin ekonomisindeki beklenen yavaşlama, Rusya’nın dış gelir kaynakları üzerinde ek baskı oluşturuyor. IMF, Çin’in 2025 büyüme tahminini yüzde 4,6’dan yüzde 4’e çekti. Bu gelişme, Rusya'nın başlıca ihracat kalemi olan petrol satışlarını doğrudan etkiliyor. Mart ayında petrol ve doğalgazdan elde edilen vergi gelirleri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 azaldı.
Petrol Gelirlerindeki Düşüş Endişe Veriyor
Petrol fiyatlarındaki düşüş, Rusya borsasını da olumsuz etkiledi. MOEX endeksi, son zirvesinden bu yana yüzde 10 geriledi. Reuters’ın ulaştığı resmi belgelere göre, Rus hükümeti 2025 yılı için petrol ve doğalgaz gelirlerinde ciddi bir daralma öngörüyor. Bu da bütçe dengelerini tehdit ediyor.
Trump Etkisi: Beklentilerin Tersine Bir Süreç
The Economist, Donald Trump’ın yeniden ABD Başkanı olması halinde Rusya’ya yönelik baskıların azalabileceği yönündeki beklentilerin aksine, ticaret politikalarının Kremlin üzerindeki ekonomik baskıyı artırdığını belirtiyor. Kremlin’in, dış baskılarla birleşen iç ekonomik zorluklar karşısında nasıl bir strateji izleyeceği önümüzdeki dönemde belirleyici olacak.
Rusya Ekonomisi Kırılgan Bir Döneme Giriyor
Tüm bu gelişmeler ışığında, Rusya ekonomisinin hem içerde hem de uluslararası alanda daha kırılgan bir yapıya büründüğü görülüyor. Yapısal dönüşümün sınırlarına ulaşılması, para politikasındaki sert sıkılaşma ve bozulan dış ticaret koşulları, Putin yönetiminin önümüzdeki dönemde ciddi ekonomik ve siyasi sınamalarla karşılaşabileceğini gösteriyor.
