Trump’tan Sürpriz Hamle: Türkiye F-35 Programına Geri Dönüyor mu?
ABD Başkanı Trump, Türkiye’yi yeniden F-35 programına dahil etmeyi değerlendiriyor. CAATSA yaptırımları kaldırılabilir, savunma iş birliğinde yeni dönem başlayabilir.
Yerel Gündem 
Trump’tan Sürpriz Hamle: Türkiye F-35 Programına Geri Dönüyor mu?
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Fox News’in aktardığına göre, ABD Başkanı Donald Trump Türkiye'yi F-35 savaş uçağı programına yeniden dahil etmeyi planlıyor. Ayrıca, CAATSA yaptırımlarının kaldırılması için adım atılabileceği belirtiliyor.
Washington’dan Türkiye’ye yumuşama sinyalleri
ABD Başkanı Donald Trump’ın, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı son telefon görüşmesinin ardından Türkiye’ye yönelik önemli bir açılım üzerinde durduğu ortaya çıktı. Fox News’ün haberine göre Trump, Türkiye’nin F-35 savaş uçağı programına geri dönmesini değerlendiriyor.
Bu adım, 2021 yılında Ankara’nın Rus yapımı S-400 hava savunma sistemlerini satın almasının ardından uygulamaya konulan CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası) yaptırımlarının da kaldırılmasını gündeme getirdi.
S-400’lerin etkisizleştirilmesi şart
Trump’ın, Türkiye’nin S-400 sistemini "çalışamaz hale getirmesi" halinde F-35 satışı konusunda açık kapı bıraktığı belirtiliyor. Aynı zamanda, bu sistemlerin sökülmesi ya da ABD’nin kontrolünde başka bir üsse taşınması gibi seçeneklerin değerlendirildiği aktarıldı.
F-16 satış süreci örnek olabilir
Geçtiğimiz yıl ABD Kongresi, Türkiye’ye 40 adet yeni F-16 Block 70 savaş uçağı ile 79 mevcut uçağın modernizasyonunu içeren 23 milyar dolarlık satışa onay vermişti. Trump yönetiminin F-16 satışına olumlu yaklaşması ve Lockheed Martin ile Türkiye arasındaki görüşmelerin devam ediyor olması, F-35 konusunda da bir zeminin oluştuğunu gösteriyor.
Erdoğan'ın mesajı net: CAATSA kalkmalı
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 16 Mart’ta Trump ile yaptığı telefon görüşmesinde, "İş birliğini geliştirmek için CAATSA yaptırımlarının sonlandırılması gerektiğini" vurguladığı bildirildi. Erdoğan’ın Nisan ayında ABD’yi ziyaret etmeyi ve Trump ile yüz yüze görüşmeyi planladığı da Bloomberg kaynaklı haberlerde yer aldı.
İlişkilerde yeni dönem olabilir
Türkiye ile ABD arasındaki ilişkiler, Suriye, Gazze, Doğu Akdeniz ve özellikle S-400 meselesi nedeniyle yıllardır gergin seyrediyor. 2019’da Türkiye’nin F-35 programından çıkarılması, bu kırılmanın önemli bir simgesi olmuştu. Ancak Türkiye’nin İsveç’in NATO üyeliğini kabul etmesi sonrası F-16 satışlarının önü açılmış ve ilişkilerde yumuşama sinyali verilmişti.
CAATSA yaptırımları kapsamında Savunma Sanayii Başkanlığı ve eski başkanı İsmail Demir dâhil dört yetkiliye yönelik uygulamalar yürürlüğe girmişti. Türkiye ise hem NATO müttefiki olarak ABD ile ilişkilerini güçlendirmek istiyor hem de Ukrayna-Rusya savaşında aktif diplomatik rol oynarken, yaptırımların kaldırılmasını talep ediyor.
Bu gelişmeler ışığında Türkiye'nin yeniden F-35 programına dahil edilmesi, hem savunma sanayiindeki teknik kayıpların telafisi hem de iki ülke arasında yeni bir güven zemini kurulması açısından kritik önem taşıyor.
