AB, Rusya’nın Müttefiklerine Karşı “Son Çare” Seçeneğini Kullanabilir mi?
AB, Rusya’nın yaptırımlardan kaçmasına yardım eden ülkelere karşı “Anti-Circumvention Tool” mekanizmasını devreye almayı tartışıyor. Ancak karar için oy birliği şartı ve Çin faktörü süreci zorlaştırıyor.
Yerel Gündem 
AB, Rusya’nın Müttefiklerine Karşı “Son Çare” Seçeneğini Kullanabilir mi?
YEREL GÜNDEM / KOPENHAG
AB Bakanları Kopenhag’da Toplanıyor
Avrupa Birliği (AB), Rusya’nın Ukrayna’daki savaşını sürdürmesine yardımcı olan ülkelere karşı sert yaptırımlar uygulamayı gündemine aldı. Cumartesi günü Kopenhag’da bir araya gelecek 27 dışişleri bakanı, bir sonraki yaptırım paketinin kapsamını tartışacak.
Son olarak Kiev’de AB delegasyon binasının ciddi zarar görmesi, Avrupa ülkelerinin Moskova’ya baskıyı artırma yönündeki kararlılığını güçlendirdi. AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, “Putin’in barış çabalarıyla alay ettiği ortada. İşe yarayan tek şey baskı” diyerek sürecin önemine vurgu yaptı.
“Anti-Circumvention Tool” İlk Kez Gündemde
AB, bugüne kadar 18 yaptırım paketi uyguladı. Ancak Brüksel’in hazırladığı 19. pakette en dikkat çekici seçenek, 2023’te oluşturulan fakat hiç kullanılmamış olan “Anti-Circumvention Tool” mekanizması.
Bu mekanizma, Rusya’ya kritik malzeme ve teknoloji sağlayan ülkeleri hedef alıyor. Çin, Hindistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye, Özbekistan, Sırbistan ve Vietnam gibi ülkeler, Rusya’ya dolaylı destek sağladıkları gerekçesiyle daha önce AB’nin gündemine gelmişti.
Oy Birliği Şartı ve Zorluklar
Mekanizmanın uygulanabilmesi için tüm üye devletlerin oy birliği gerekiyor. Ancak bu şart, karar alma sürecini zorlaştırıyor. Özellikle Macaristan ve Slovakya, önceki yaptırım paketlerinde taviz koparmak için süreci geciktirmişti.
Uzmanlar, ikincil yaptırımlar için oy birliği sağlamanın neredeyse imkânsız olabileceğini belirtiyor. Bununla birlikte, AB içinde bazı başkentler mevcut koşulları “istisnai” olarak değerlendiriyor ve daha radikal adımlar atılması gerektiğini savunuyor.
Çin Faktörü ve Küresel Riskler
AB yetkilileri, Rusya’nın silah üretiminde kullandığı parçaların yaklaşık yüzde 80’inin Çin’den geldiğini belirtiyor. Danimarka’nın hazırladığı tartışma belgesinde de Çin, “yüksek öncelikli ihracatçılar” arasında öne çıkarıldı.
Ancak Çin, tek taraflı yaptırımlara karşı çıkıyor ve bu yönde adımlar atan ülkelere misillemede bulunuyor. Geçtiğimiz temmuzda Pekin, Litvanya bankalarına sembolik yaptırımlar uygulamıştı. Bu durum, AB ülkelerinin Çin’e karşı “nükleer seçenek” olarak adlandırılan bu mekanizmayı devreye sokma konusunda çekincelerini artırıyor.
19. Paket İçin Belirleyici Unsurlar
Brüksel’in hazırlayacağı 19. yaptırım paketinde, ABD’nin tutumu da kritik bir rol oynayacak. Washington yönetiminin Rusya’ya yönelik baskıyı artırması, AB’nin daha sert adımlar atmasını kolaylaştırabilir.
Hukuk uzmanı Jan Dunin-Wasowicz, “Asıl mesele AB’nin sözünü tutmaya devam edip etmeyeceği. Üçüncü tarafların hesaplarını değiştirecek ve onları seçim yapmaya zorlayacak anlamlı yaptırımlar uygulanıp uygulanmayacağı belirleyici olacak” değerlendirmesinde bulundu.
YerelGundem.com’un daha fazla kişiye ulaşması için haberimizi paylaşarak destek olabilirsiniz.
