AB, Ukrayna için tazminat kredisi tıkanırsa alternatif arıyor
Sonuçsuz kalan zirvenin ardından AB liderleri, Ukrayna’nın 2026–2027 mali ve askerî ihtiyacını karşılamak için tazminat kredisine alternatifleri sıralayan bir seçenekler belgesi hazırlaması için Komisyona talimat verdi.
Yerel Gündem 
YEREL GÜNDEM / BRÜKSEL, BELÇİKA — 01 KASIM 2025
AB liderleri, sonuçsuz kalan zirvenin ardından Avrupa Komisyonu’ndan Ukrayna’nın gelecek yıl ve 2027’deki mali ve askerî ihtiyaçlarını karşılayacak seçenekleri çalışmasını istedi; Ukrayna’ya “tazminat kredisi” planı tıkanırsa alternatif yollar masada.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin finansmana yılın başından itibaren ihtiyaç duyacağını söyledi. Planın merkezindeki Euroclear üzerinden dondurulmuş Rus varlıklarının kullanımı, Belçika’nın itirazları nedeniyle belirsizliğini koruyor.
Orijinal tazminat kredisi
Komisyonun ilk tercihine göre Euroclear’daki hareketsiz Rus varlıkları teminat niteliğinde Komisyona aktarılıyor; Komisyon, Ukrayna’ya kademeli tazminat kredisi sağlıyor. Geri ödeme, Rusya’nın zararı tazmin etmeyi kabul etmesi koşuluna bağlanıyor. Hukukî çekincelere karşın planın “yasal zemini” savunuluyor.
Genişletilmiş tazminat kredisi
Belçika, planın sadece Euroclear’da tutulan yaklaşık 185 milyar avroluk varlığa dayanmasına itiraz ediyor. AB genelinde dondurulmuş varlıkların toplamının daha yüksek olabileceği belirtilse de, diğer yargılardaki tutarların konumu ve bankacılık sırları uygulamayı güçleştiriyor.
Varlıklar olmadan ortak borç
Tazminat kredisi ilerlemezse Komisyon, üye devletler adına piyasadan ortak borçlanma ile Ukrayna’ya yeni bir kredi ya da hibe modeli üretebilir. Kredi, Kiev için uzun vadede yük oluşturma riski taşırken; hibe, üye ülkelerin bütçelerine doğrudan etki edeceği için siyaseten daha zor.
İkili anlaşmalar
AB düzeyinde uzlaşı sağlanamazsa, üye devletler ikili kanallardan desteği sürdürebilir. Bu yöntem hız sağlasa da seçim döngülerine duyarlı yapısı nedeniyle öngörülebilirliği azaltabilir. Komisyon, farklı zarflar arasında koordinasyon rolü üstlenebilir.
Geçici kredi (köprü çözüm)
Aralık’taki liderler zirvesinde karar çıkmazsa, 6 ayı kapsayan daha küçük bir köprü kredi seçeneği gündeme gelebilir. Bu, kısa vadeli ihtiyaçları karşılar ancak yapısal çözümü erteleyen bir adım olur.
Riskler ve takvim
AB içinde ortak borçlanma, varlıkların konumu ve Belçika’nın garanti talepleri başlıca düğümler. 2024’te kurulan Ukrayna Aracında kalan meblağın sınırlı olduğu, 2026–2027 döneminde toplam dış yardım ihtiyacının ise bunun üzerinde seyredebileceği belirtiliyor. Liderler, Aralık zirvesinde “ya tamam ya devam” kararına yaklaşacak.
