AB’den Macaristan’a Fon Engeli: Hukukun Üstünlüğünde Neredeyse Hiç İlerleme Yok
Avrupa Komisyonu’nun 2025 Hukukun Üstünlüğü Raporu, Macaristan’ın temel reformlarda ilerleme kaydetmediğini ortaya koydu. Brüksel, 18 milyar euroluk fonu serbest bırakmıyor.
Yerel Gündem 
AB’den Macaristan’a Fon Engeli: Hukukun Üstünlüğünde Neredeyse Hiç İlerleme Yok
YEREL GÜNDEM / BRÜKSEL
18 Milyar Euroluk Fon Hâlâ Dondurulmuş Durumda
Avrupa Komisyonu’nun 9 Temmuz 2025’te yayımladığı son Hukukun Üstünlüğü Raporu, Macaristan’ın temel demokratik alanlarda ilerleme kaydetmediğini ortaya koydu. Rapora göre, Budapeşte yönetimi, geçen yıl Komisyon tarafından sunulan sekiz öneriden yalnızca birinde sınırlı ilerleme gösterdi. Bu durum, Avrupa Birliği'nin (AB) dondurduğu yaklaşık 18 milyar euroluk uyum ve toparlanma fonlarının serbest bırakılmasını neredeyse imkânsız hale getiriyor.
Yolsuzlukla Mücadelede ve Medya Özgürlüğünde Geriye Gidiş Var
Avrupa Komisyonu’nun Adaletten Sorumlu Üyesi Michael McGrath, raporun sunumu sırasında, Macaristan’da yargı bağımsızlığı, yolsuzlukla mücadele ve kamu medyası üzerindeki baskı konularında somut bir gelişme görmediklerini söyledi. Özellikle yüksek düzeydeki yolsuzlukla mücadele, lobi kurallarının şeffaflaştırılması ve kamu yayıncılığının bağımsızlığı gibi konularda “hiçbir ilerleme” kaydedilmediği vurgulandı.
McGrath ayrıca sivil toplumun giderek artan bir baskı altında olduğunu belirtti. “Macaristan’daki STK’lar için ortam kötüleşiyor. Onur Yürüyüşü’nün yasaklanması ve dış kaynaklı STK’lara getirilen şeffaflık yasası girişimleri, hukuki belirsizliği derinleştiriyor,” dedi.
Brüksel ile Budapeşte Arasında Süregelen Kriz Derinleşiyor
AB ile Macaristan arasındaki fon krizinin arka planında, hukukun üstünlüğü ilkesine uyum konusunda yaşanan yıllardır süren anlaşmazlık bulunuyor. Dondurulan 18 milyar euro, 8,4 milyar euroluk yapısal uyum fonu ve 9,5 milyar euroluk COVID-19 toparlanma fonundan oluşuyor. Bu fonların serbest bırakılması için Macaristan’ın belirlenen reform koşullarını tam olarak karşılaması gerekiyor.
Geçmişte yargı reformları karşılığında 10,2 milyar euroluk fonun serbest bırakılmasını sağlayan Budapeşte yönetimi, bu karara rağmen Avrupa Parlamentosu’nun tepkisini çekmiş ve konu yargıya taşınmıştı. Kalan 18 milyar euro ise halen bloke durumda ve Brüksel'den gelen açıklamalara göre kısa vadede çözüm görünmüyor.
Orbán: “Bu Mali Şantajdır”
Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, AB Komisyonu’nu “mali şantaj” yapmakla suçluyor ve fonların serbest bırakılmamasını iç siyasete müdahale olarak görüyor. Orbán, geçtiğimiz haftalarda Avrupa Adalet Divanı’nın Macaristan’ın göç politikalarını AB hukukunu “benzeri görülmemiş” şekilde ihlal ettiği yönündeki kararını da tanımadıklarını açıklamıştı.
Bu kararla birlikte Macaristan’a, 200 milyon euroluk toplu ceza ve günlük 1 milyon euroluk yaptırım uygulanmaya başlandı. Günlük ceza, ülkeye ayrılan AB fonlarından otomatik olarak kesiliyor.
Yeni AB Bütçesi Yolda: Demokrasi Şartı Güçlenebilir
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in yaz tatili öncesinde açıklaması beklenen 2028–2034 çok yıllı AB bütçesi görüşmelerinde, hukukun üstünlüğü raporlarının etkisi daha fazla hissedilecek. Von der Leyen, geçtiğimiz aylarda yaptığı açıklamada, “AB fonlarının dağıtımı ile temel haklara uyum arasında daha sıkı bağ kurulacak,” sözü vermişti.
Bu kapsamda, Macaristan gibi ülkelerin ilerleme göstermeden yeni dönem fonlara erişimi daha da zorlaşabilir. Rapora göre, Macaristan’ın AB değerleriyle uyumlu politikalar üretmeden mali destek alması yakın gelecekte mümkün görünmüyor.
Etiketler:
#AB #Macaristan #FonKrizi #Orbán #Demokrasi #Yolsuzluk #AvrupaKomisyonu #Brüksel
