Bahçeli ittifakı ne zaman bozar? Kırılma eşikleri ve olası senaryolar
MHP–AK Parti ittifakında kopuş ihtimali; anayasa pazarlığı, Kürt siyasetiyle temas, yargı dosyaları ve ekonomideki seyre bağlı. Kısa vadede “revizyonlu devam” senaryosu ağır basarken, yüksek maliyetli şoklar kontrollü ayrılığı tetikleyebilir.
Yerel Gündem 
Bahçeli ittifakı ne zaman bozar? Kırılma eşikleri ve olası senaryolar
YEREL GÜNDEM / ANKARA, TÜRKİYE
Sekiz yıllık ortaklığın anatomisi
2015’ten bu yana iktidar mimarisinin ana dayanaklarından biri, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ile Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) arasındaki stratejik işbirliği oldu. 1 Kasım 2015 seçiminin yenilenmesinden Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi referandumuna, 2018 ve 2023 cumhurbaşkanlığı seçimlerine uzanan çizgide MHP’nin verdiği destek, yürütmenin sürekliliğini sağladı. Bu süre zarfında ekonomi, yargı kararlarının uygulanması, “Andımız”, HDP’nin kapatılması, güvenlik politikaları ve seçim hukuku gibi alanlarda tartışma başlıkları ortaya çıksa da siyasi ortaklık bozulmadı.
Neden bugüne dek kopuş yaşanmadı?
İttifakı ayakta tutan üç temel dinamik öne çıkıyor:
-
Karşılıklı bağımlılık: Meclis aritmetiği ile yürütme istikrarı, iki parti arasında “asgari müşterekler” üretmeye devam etti.
-
Güvenlik ve beka söylemi: Terörle mücadele, sınır ötesi operasyonlar ve bölgesel jeopolitik gelişmeler ortak hareket zemini yarattı.
-
Seçim matematiği: Cumhurbaşkanlığı seçimi için yüzde 50+1 eşiği, blok siyaseti zorunluluğunu koruyor. Bu eşik, ittifakı bozmanın maliyetini artırıyor.
Kırılma eşikleri: Hangi başlıklar masayı devirir?
Sahadaki gerilim alanları, “pazarlık payı” ile “kırmızı çizgi” arasında gidip geliyor:
-
Anayasa pazarlığı ve yeniden adaylık tartışması: MHP’nin öncelikleriyle çelişen bir anayasa paketi ya da ittifakın seçim stratejisini zayıflatacak bir düzenleme ayrışma doğurabilir.
-
Kürt siyasetiyle temas eşikleri: DEM Parti’nin iktidar bloğuna dâhil edilmesi, Öcalan’a ilişkin taleplerin siyasal gündeme taşınması veya “çözüm süreci” algısı yaratacak adımlar MHP tabanında kopuş sebebi olabilir.
-
Yargı ve kurumlar: AYM/AİHM kararları, HDP’nin kapatılması davası ve yüksek yargının konumuna dair radikal hamleler, ittifak içi uyumu test ediyor.
-
Ekonomi ve sosyal politika: Derinleşen hayat pahalılığı, emekli–çalışan gelirlerinin erimesi ve seçimde ağır oy kaybı, “maliyet–fayda” hesabını değiştirebilir.
Üç senaryo: Devam, revizyon, kontrollü ayrılık
-
Devam–Uyarlama: İttifak sürer; tartışmalı başlıklarda kademeli revizyonlar ve takvimlendirilmiş mutabakatlarla yol alınır. Bu, en düşük maliyetli senaryo.
-
Revizyonlu ortaklık: Seçim takvimi yaklaşırken “yeni protokol” ile kırmızı çizgiler yazılı hâle getirilir; yasa paketleri ve kadro tercihleri buna göre paylaşılır.
-
Kontrollü ayrılık: Seçim stratejisi gereği “ayrı listeler–ayrı adaylar” denklemi kurulur; TBMM’de kritik oylamalarda ad hoc işbirliği sürer. Bu model, tabana “ilkesel ayrışma” mesajı verirken kurumlar üzerindeki sarsıntıyı sınırlamayı hedefler.
Yakın vadede izlenecek göstergeler
-
Anayasa takvimi: Yeniden adaylık, seçim sistemi ve kuvvetler dengesi başlıklarında metin dili.
-
Yargı dosyaları: AYM kararlarının uygulanma pratiği, HDP/DEM eksenli süreçlerin seyri.
-
Ekonomik eşikler: Emekli ve asgari ücret politikası, enflasyon beklentileri, yerel–genel seçim oy trendleri.
-
Kabine ve kurumlar: Güvenlik–dış politika kararlarında öncelik ve kadro tercihlerinin ittifak bileşenleriyle uyumu.
Sonuç: Kopuş ihtimali “eşiklere” bağlı; kısa vadede pazarlık ağır basıyor
“Bahçeli ittifakı ne zaman bozar?” sorusu, tek bir olaya bağlanmıyor; birikimli “eşik yönetimi”ne dayanıyor. MHP’nin kırmızı çizgilerinde (DEM ile kurumsal yakınlaşma, Öcalan merkezli gündem, anayasa paketinde tabanını rahatsız edecek tavizler) ısrarlı bir ivme oluşmadıkça, kısa vadede kopuş yerine sert pazarlık–revizyon hattı daha olası görünüyor. Buna karşılık derin bir ekonomik sarsıntı ve seri seçim kayıpları gibi “yüksek maliyetli” gelişmeler, kontrollü ayrılık senaryosunu hızlandırabilir. İttifakın geleceğini, önümüzdeki aylarda anayasa metninin dili, yargı dosyalarının yönetimi ve cüzdana dokunan sosyal politikaların performansı belirleyecek.
Etiketler:
#Bahçeli #Erdoğan #Cumhurİttifakı #Anayasa #Ekonomi #Yargı #DEM #Seçim
Kaynak: Orhan Uğuroğlu / Yeniçağ
