Navalny'nin Ölümünün Birinci Yılında Rus Muhalefeti Hâlâ Dağınık
Rus muhalefet lideri Alexei Navalny’nin ölümünün birinci yılında muhalefet hâlâ birleşik bir cephe oluşturamadı. AB ve Batılı liderler Navalny’nin ölümünden Kremlin’i sorumlu tutarken, muhalefet baskılar nedeniyle zorlanıyor.
Yerel Gündem 
Navalny'nin Ölümünün Birinci Yılında Rus Muhalefeti Hâlâ Dağınık
YEREL GÜNDEM / DÜNYA
Rus muhalefet lideri Alexei Navalny'nin ölümünün birinci yıl dönümünde, Moskova’daki Borisovskoye Mezarlığı’nda bulunan mezarına çiçek bırakıldı. Ancak geçen bir yılda muhalefet, Devlet Başkanı Vladimir Putin’e karşı birleşik bir cephe oluşturmakta zorlandı.
Rusya’nın en etkili muhalefet figürlerinden biri olan Navalny, Kuzey Kutup Dairesi’ndeki cezaevinde 16 Şubat 2024'te hayatını kaybetmişti. Rusya yetkilileri ölüm nedenini ani tansiyon yükselmesi ve kronik hastalıklar olarak açıklasa da, ailesi ve müttefikleri Kremlin’i suçlamaya devam ediyor. On binlerce kişi 1 Mart 2024’te Moskova’daki cenazesine katılarak, nadir görülen bir meydan okuma gösterisi sergiledi.
AB ve Batılı Liderlerden Tepkiler
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, Navalny’nin ölüm yıldönümünde yaptığı açıklamada, “Alexei Navalny özgür ve demokratik bir Rusya için hayatını verdi” dedi. Kallas, AB’nin 2020’den bu yana Navalny’nin zehirlenmesi, haksız yere tutuklanması ve siyasi kovuşturmalarına neden olanlara yaptırım uyguladığını hatırlattı. Ayrıca, Rusya'nın muhaliflere yönelik baskıyı derhal sonlandırması gerektiğini vurguladı.
Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ise sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, Navalny’nin “Rusya’da özgürlük ve demokrasi için mücadele ettiği için öldüğünü” yazdı. Navalny’nin ölümünün ardından Rusya'daki muhalif figürler üzerindeki baskının daha da arttığı belirtiliyor.
Navalny’nin Ölümü Muhalefeti Zayıflattı
Navalny’nin ölümü, Putin karşıtı muhalefeti daha da zayıflattı. Yurtiçinde yasadışı ilan edilen ve yurtdışında sürgünde faaliyet gösteren muhalefet, Kremlin’e karşı güçlü bir lider çıkaramadı. Bunun yerine rakip gruplar arasında suçlamalar ve strateji farklılıkları nedeniyle bölünmeler yaşandı.
Los Angeles’ta yaşayan ve Navalny’nin destekçilerinden biri olan Oleg Ivanov, Associated Press’e verdiği röportajda, “Alexei, Rusya’nın özgürlüğü için tek gerçek umuttu. Şimdi, ona benzer bir lider bulmak çok zor olacak” dedi.
Navalny’nin mücadelesini sürdüren eşi Yulia Navalnaya, Batılı liderlerle görüşerek Putin'e karşı çıkan Rusları savunmaya devam ediyor. Ancak, sürgündeki muhaliflerin Rusya içindeki etkisinin sınırlı olduğu ve Kremlin’in baskıyı artırarak muhalefeti susturmaya çalıştığı görülüyor.
Navalny'nin Mirası ve Mücadelesi
Navalny, yıllarca yolsuzluk karşıtı videoları ve protestolarıyla milyonlarca kişiyi etkiledi. 2013'te Moskova belediye başkanlığı seçimlerinde oy hilesi iddialarına rağmen ikinci sırada yer aldı ve geniş bir aktivist ağı oluşturdu. 2020’de zehirlenmesinin ardından Almanya’da tedavi gördü ve Rusya'ya dönüşünde tutuklandı.
Navalny’nin Yolsuzlukla Mücadele Vakfı, sürgünde de olsa faaliyetlerini sürdürüyor. Ancak Kremlin’in baskıları nedeniyle Rusya içinde halkın harekete geçmesi zorlaşıyor. Analistler, Putin’in güçlü bir muhalif liderin ortaya çıkmasını önlemek için baskıyı sürdüreceğini öngörüyor.
