Torbalı’da ayı görselli çöp kampanyası tartışma yarattı: Ben yollara çöp atmıyorum, sen de atma!
Torbalı Belediyesi’nin “Ben yollara çöp atmıyorum, sen de atma!” mesajlı ve ayı görselli billboard kampanyası ilçede tartışma doğurdu. Eleştiriler, görselin vatandaşı “kıyaslıyor” algısı yarattığını savunurken, destek verenler dikkat çekiciliği öne çıkarıyor. Gözler belediyenin resmi açıklamasına ve hizmet–iletişim dengesine çevrildi.
Yerel Gündem 
Torbalı’da ‘ayı’ görselli çöp kampanyası tartışma yarattı: “Ben yollara çöp atmıyorum, sen de atma!”
YEREL GÜNDEM / İZMİR, TÜRKİYE
Billboard mesajı ve görsel tercihinin yarattığı algı
Torbalı Belediye Başkanı Övünç Demir’in ilçenin farklı noktalarına astırdığı “Ben yollara çöp atmıyorum, sen de atma!” ibareli billboardlar, üzerlerindeki ayı fotoğrafı nedeniyle ilçede tartışma başlattı. Çalışmanın amacı çöpün yere atılmaması konusunda farkındalık oluşturmak olsa da, görsel tercihi bazı vatandaşlar ile yerel köşe yazarlarının tepkisini çekti. Eleştirilerde, kampanyanın dili ve görselinin “vatandaşları hayvanla kıyaslıyor izlenimi” verdiği savunuldu.
Eleştirilerin odağı: “Mesaj mizah mı, aşağılama mı?”
Kampanyaya tepki gösteren değerlendirmelerde, seçilmiş bir belediye başkanının kamuya dönük iletişiminde “esprili dil” ile “aşağılama” arasındaki çizgiye dikkat çekildi. Eleştiriler, belediyenin temizlik hizmetinin sürekliliği, denetim ve ekipman planlaması gibi asli sorumlulukları aksadığında sorumluluğun vatandaşa yüklenemeyeceği argümanına dayandırılıyor. Benzer tartışmalarda, kamu otoritelerinin davranış değiştirme odaklı kampanyalarında olumlu pekiştirme ve kapsayıcı dilin tercih edilmesinin daha etkili olduğu vurgulanıyor.
Destek verenlerin gerekçeleri: “Görsel güçlü, mesaj net”
Öte yandan kampanyayı savunan yerel paylaşımlarda, “ayı” görselinin çarpıcılığı sayesinde dikkat çektiği ve sokakta çöp atma alışkanlığına dönük toplumsal bir farkındalık sağladığı görüşü dile getiriliyor. Bu kesim, mizahi ve hatırlatıcı kampanyaların kalıcı davranış değişikliği yaratabileceğini, tek başına hizmet düzeninin “çöpe atma” davranışını ortadan kaldırmaya yetmediğini savunuyor.
Hizmet–vatandaş sorumluluğu dengesinin çerçevesi
Kent temizliği literatüründe iyi uygulamalar; düzenli atık toplama, ekip planlaması ve denetim ile birlikte hedefli iletişim kampanyalarını içeriyor. Uzmanlar; çöp kutusu yerleşimi, atık toplama frekansı, sokak süpürme programları ve şikâyet hattı performans göstergeleri (tepki süresi, temizlik yoğunluğu, yeniden kirlenme hızı gibi) ile kamu iletişiminin birlikte yürütülmesini öneriyor. Bu denge kurulamadığında, mesajın tonu hizmet kusurlarını örtüyormuş algısına yol açabiliyor.
Belediyeden resmi açıklama beklentisi
Kampanya sonrası sosyal medyada artan tartışmalar üzerine gözler belediyenin olası resmi açıklamasına çevrildi. Belediye yönetiminin, görsel ve mesaj kurgusuna ilişkin gerekçeyi, kampanyanın kapsamını (süre, bütçe, hedef kitle) ve temizlik hizmetlerinin mevcut performans göstergelerini kamuoyuyla paylaşması bekleniyor. Böyle bir çerçeve, hem eleştirilere yanıt verilmesini hem de kampanyanın amaçlanan davranış değişikliğine katkısının ölçülmesini kolaylaştırabilir.
Sonraki adımlar: Katılımcı iletişim ve ölçümleme
Tartışmanın büyümemesi ve kampanyanın hedefe hizmet etmesi için uzmanlar, belediye–vatandaş–sivil toplum üçgeninde kısa geri bildirim toplantıları yapılmasını, iletişim dilinin gözden geçirilmesini ve sonuçların ölçülmesini öneriyor. Şikâyet bildirimlerinin analizi, atık toplama rotalarının veriye dayalı iyileştirilmesi, sokak başına çöp kutusu/konteyner oranının artırılması ve gönüllü temizlik günleri gibi katılımcı yöntemler de öne çıkan araçlar arasında.
