Yeni infaz yasası ekimde Meclis’te: Tüm suçlara eşit infaz, koşullu salıverme kurullara emanet
Yeni infaz yasası ekim ayında Meclis’e geliyor. Tüm suçlarda eşit infaz uygulanacak, ancak koşullu salıverme Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulları’nın kararına bağlı olacak. Hedef: adil infaz, güvenli tahliye.
Yerel Gündem 
Yeni infaz yasası ekimde Meclis’te: Tüm suçlara eşit infaz, koşullu salıverme kurullara emanet
YEREL GÜNDEM / ANKARA
10. Yargı Paketi sunuldu ama Covid tahliyeleri listede yok
AKP'nin uzun süredir üzerinde çalıştığı 10. Yargı Paketi Meclis’e sunuldu. Ancak dikkat çeken en önemli detaylardan biri, cezaevlerinde 40 bin mahkumu ilgilendiren Covid tahliyelerinin son anda tekliften çıkarılması oldu. Pakette, 31 Temmuz 2023’ten önce işlenen suçlara yönelik olarak 2020’deki Covid düzenlemesine benzer bir tahliye beklentisi vardı. Fakat Adalet Bakanlığı ve AKP Meclis Grubu'nun hazırladığı bu madde, siyasi ve toplumsal hassasiyetler gerekçesiyle metinden çıkarıldı.
AKP kulislerinde bu kararın arkasındaki en önemli etkenlerden biri, düzenlemeden “FETÖ” ve PKK mensubu mahkumların da yararlanacak olması olarak gösterildi. Ayrıca yetkililer, 2020’de yapılan düzenlemenin salgına özel, dönemsel bir uygulama olduğunu, bugün için bu gerekçenin ortadan kalktığını belirtiyor. Bu nedenle 40 bin kişinin tahliyesine yol açabilecek bir düzenlemenin “af” algısı yaratacağı ve kamu vicdanını zedeleyeceği ifade edildi.
Yeni infaz yasası ekimde geliyor
Meclis’e sunulan paketin ardından, kapsamlı bir infaz yasasının da ekim ayında Meclis gündemine alınması bekleniyor. AKP ve MHP kurmayları tarafından hazırlıkları süren yasa, özellikle infaz oranları ve koşullu salıverme sisteminde köklü değişiklikler öngörüyor.
Yeni düzenlemenin en dikkat çeken başlığı, tüm suçlarda infaz oranlarının eşitlenmesi olacak. Şu an karmaşık olan ve suç türüne göre farklılık gösteren infaz sistemi yerine, tüm suçlar için tek bir oran uygulanması planlanıyor. AKP kaynaklarına göre bu oran ½ olacak. Yani hükümlüler cezanın yarısını çektikten sonra tahliye edilebilecek. Üstelik bu eşitlik, “terör” suçları için de geçerli olacak.
Cezaevinden çıkmak kolay olmayacak
İnfaz oranında sağlanacak bu eşitliğe karşın, koşullu salıverme sistemi daha sıkı kriterlere bağlanacak. Koşullu tahliyeler artık otomatik olmayacak. Her mahkum, Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulları tarafından değerlendirilecek. Bu kurullar, hükümlülerin cezaevindeki davranışlarını, rehabilitasyon süreçlerini ve tekrar suç işleme riskini dikkate alarak karar verecek.
Yeni düzenlemeye göre, infaz süresini doldurmak tek başına tahliye için yeterli olmayacak. Mahkumların dışarıda suç işlemeyeceğine dair bir güven oluşması, “iyi hal” değerlendirmesinden olumlu rapor alması gerekecek. Aksi takdirde hükümlü, cezasının tamamını çekecek.
Kurulların yapısı değişiyor, kararlar yargı denetiminde
Cezaevi İdare ve Gözlem Kurulları’nın karar alma süreçlerinde de önemli iyileştirmeler yapılması planlanıyor. Özellikle geçmişte tartışmalı kararlara imza atan kurulların daha objektif çalışması için yasal altyapı güçlendirilecek. Kurul kararları yargı denetimine açık olacak. Hükümlüler, aleyhlerine verilen kararlara karşı yargı yoluna başvurabilecek.
AKP yetkilileri bu modelin temel hedefinin, hem toplumu korumak hem de suç işleme potansiyeli düşük kişileri topluma kazandırmak olduğunu vurguluyor. Kurul raporlarıyla, akademisyenler, iş insanları ve kader mahkumları gibi bazı mahkumların daha kolay tahliye edilmesi öngörülürken, “suç makinesi” olarak nitelendirilen kişilerin içeride tutulması planlanıyor.
Toplumsal güvenlik ön planda
AKP kaynakları, özellikle kamu güvenliğini tehdit eden suçlarda tahliyeye karşı katı bir tutum sergileneceğini ifade ediyor. Cezaevinden çıkan hükümlülerin yeniden suç işleme oranlarının düşürülmesinin en büyük hedef olduğu belirtiliyor.
Hazırlanan sistemle infaz sürecinde “eşitlik”, koşullu salıverme sürecinde ise “güvenlik” ve “sorumluluk” ilkeleri birlikte işletilecek. Böylece hem cezaevlerinin yükü hafifletilecek hem de topluma yeniden kazandırılabilir bireylerin önü açılmış olacak.
