Adli Yıl Ne Vaat Ediyor? Açılışta Reform Senfonisi, Uygulamada Sınav

Adli yıl, “hukukun üstünlüğü ve reform” mesajlarıyla açıldı. Yazı, Bahçeli’nin 22 Ekim vurgusu ve muhalefet cephesindeki itirazlar eşliğinde, tören söylemi ile yargı pratiği arasındaki makası ve somut reform ihtiyacını analiz ediyor.

Adli Yıl Ne Vaat Ediyor? Açılışta Reform Senfonisi, Uygulamada Sınav

Adli Yıl Ne Vaat Ediyor? Açılışta Reform Senfonisi, Uygulamada Sınav

İYİ AVUKAT / ANKARA

Bahçeli’nin Önceliği ve “22 Ekim” Çerçevesi

Adli yıl başlamadan kısa süre önce MHP lideri Devlet Bahçeli, “Terörsüz Türkiye” sürecinin demokratik ve hukuki reformlarla, kapsayıcı bir yaklaşımla yürütülmesi gerektiğini vurguladı; CHP’li belediyelere yönelik soruşturmaların uzatılmadan neticelendirilmesini istedi. MHP’nin hukuk kurmayı Feti Yıldız’ın “22 Ekim bir milattır” sözleri, Bahçeli’nin geçen yıl 22 Ekim’de yaptığı çağrıyı—PKK’nın kendini feshedip şiddetten vazgeçmesi için İmralı’nın Meclis DEM grubu üzerinden “konuşturulması” önerisini—yeniden gündeme taşıdı. Bu çerçeve, yeni adli yılın sadece takvimsel bir başlangıç değil, siyaset–yargı ilişkilerinin seyrine dair bir eşik olarak okunuyor.

Açılış Töreninde ‘Reform Senfonisi’

Adli yıl açılışı, siyasetin farklı kanatlarından gelen ortak tonla; “hukukun üstünlüğü, tarafsız–bağımsız yargı, tutuksuz yargılamanın esası, adaletin hızlandırılması, şeffaflık ve güçlendirilmiş demokrasi” vurgularıyla açıldı. İktidar kanadından isimler, yargı bürokrasisi ve danışman düzeyindeki aktörler, kâğıt üzerinde tam bir uyum sergiledi. Bu uyum, törensel söylemin dışına çıkıp uygulamaya ne ölçüde yansıyacağı sorusunu da beraberinde getiriyor. Çünkü önceki yıllarda benzer “yüksek tonda” mesajların tören salonunu aşıp adliye koridorlarında aynı tınıyla yankılanmadığına ilişkin eleştiriler canlılığını koruyor.

Kamuoyu Güveni ve Kutuplaşmanın Gölgesi

Aradan geçen bir yılda adalete güven göstergelerinde belirgin bir artış görünmüyor. Muhalefetin—özellikle CHP’nin—saha eylemleri ve DEM Parti’nin rahatsızlıkları, “iç cepheyi güçlendirme” hedefiyle ilan edilen süreçte beklentilerin karşılanamadığına işaret ediyor. PKK’nın “temsili silah yakma” görüntülerine rağmen “tamamlanacağına inanç” ile sürece verilen destek arasındaki makasın açık kalması, güven krizinin sürdüğünü gösteriyor. Yeni adli yıl, bu makası daraltacak somut ve ölçülebilir adımların sınavı olarak da okunuyor.

Reformlar Dış Şarta Bağlı mı?

Gündemin kritik sorularından biri şu: Demokrasi ve hukuk standartları, dış dosyaların—Suriye sahası, YPG/SDG başlıklı ABD–Ankara çekişmesi—seyrine endeksleniyor mu? Eğer içerideki reform iradesi, dış parametrelere bağlı bir “opsiyon” gibi görülmeyecekse, demokratik siyaset kanallarının ovadaki legal aktörlere (CHP ve muhalefet partileri dahil) açık tutulması, içeride güveni tahkim etmenin ilk şartı. Tersine, yargısal süreçlerin tartışmalı yönleri muhalefet üzerinde “mühendislik” şüphesini beslerse, reform söylemi ile pratik arasındaki mesafe büyür.

Uygulama Takvimi ve Ölçülebilir Hedef İhtiyacı

Açılış konuşmalarında dile getirilen ilke ve hedeflerin somut bir takvime bağlanması, “ritüel–reform” ayrımını belirginleştirebilir. Tutuksuz yargılama istisnasının daraltılması, makul sürede yargılama için ölçülebilir performans kriterleri, infaz hukukunda toplum beklentisini gözeten fakat hak ve özgürlük güvenceleriyle dengeli bir çerçeve, HSK kararlarının şeffaflık ve denetime açılması gibi başlıklar; söylemin sahada karşılık bulduğu alanlar olacaktır. Yargılamaların sosyal medya gündemlerinden ve günlük politik dalgalanmalardan izole edilmesi de güven inşasında kilit rol oynar.

Sonuç: Söz–Eylem Senkronu İçin Kritik Eşik

Yeni adli yıl, güçlü bir reform senfonisiyle başladı. Fakat inandırıcılığın ölçüsü, salonlardaki alkış değil, dosya sürüncemelerini azaltan sonuç odaklı uygulamalardır. Demokratikleşme ve hukuk devleti standardı, dış dosyalardan bağımsız bir iç iradeyle ilerletildiği ölçüde “milat” anlam kazanacaktır. Aksi halde “vaat–uygulama” makası, adli yıl açılışlarının moral konseri etkisini aşamayacaktır.


İyiAvukat.Net’in daha fazla kişiye ulaşması için haberimizi paylaşarak destek olabilirsiniz.
www.iyiavukat.net

Kaynak: Akif Beki / Karar