Alman olmayan ilk BfV başkanı: Sinan Selen’in yükselişi ve anlamı

BfV’nin başına İstanbul doğumlu Sinan Selen getirildi. Terör, aşırılık ve casusluk başlıklarında yüklü gündem; AfD süreci, Rusya kaynaklı hibrit tehditler ve kurumsal çeşitlilik öne çıkıyor.

Alman olmayan ilk BfV başkanı: Sinan Selen’in yükselişi ve anlamı

“Alman olmayan ilk BfV başkanı”: Sinan Selen’in yükselişi ve anlamı

YEREL GÜNDEM / BERLİN

1990’ların gölgesinden kurumun zirvesine

Federal Anayasayı Koruma Dairesi’ne (BfV) ilk kez Almanya’da doğmamış bir isim başkan olarak atandı: İstanbul doğumlu hukukçu ve güvenlik bürokratı Sinan Selen. 1970’lerin sonunda Köln’e taşınan Selen’in kariyeri, Almanya’daki Türk toplumunun 1990’larda eşzamanlı iki şiddet dalgası—PKK kaynaklı saldırılar ve Neonazi şiddeti—arasında büyüyen kuşağın deneyimleriyle şekillendi. O dönem, camilere ve Türk kurumlarına kundaklamaların, haraç ve tehditlerin, kundaklama sonucu can kayıplarının yaşandığı yıllardı; Neonazi şiddetinin sembol vakaları da aynı dönemin ağır mirası olarak hafızada kaldı.

Hukuk zemini, terörle mücadele pratiği

Köln Üniversitesi’nde polis hukuku, idare hukuku ve Avrupa hukuku ekseninde uzmanlaşan Selen, 2000’lerden itibaren Federal Kriminal Dairesi’nde (BKA) uluslararası terörle mücadele birimlerinde görev aldı. “Bombalı bavul” vakası, Sauerland hücresi soruşturması ve Hannover’de Almanya–Hollanda milli maçının tehdit nedeniyle iptali gibi kritik dosyalarda sorumluluk üstlendi. Dönemin başbakanı ve içişleri bakanına yakın koruma ve güvenlik koordinasyonu tecrübesi, onu salt soruşturma yöneten bir isim olmaktan çıkarıp stratejik risk yönetimi pratiği olan bir karar vericiye dönüştürdü.

Siyaset üstü bir koltukta dosya yüklü gündem

BfV başkanlığı, yalnızca terörle mücadeleyle sınırlı değil; aşırı sağ ve aşırı sol şiddet, radikal dini yapılanmalar, yabancı istihbarat/casusluk faaliyetleri gibi geniş bir sahayı kapsıyor. Selen’i koltukta bekleyen en görünür başlıklardan biri, BfV’nin Almanya için Alternatif (AfD) partisini “kesin olarak sağcı-aşırılıkçı” oluşum şeklinde sınıflandırmasına ilişkin sürecin yargı denetimi. Kararın seyri, ileride muhtemel bir parti yasağı tartışmalarının çerçevesini de etkileyecek. Eşzamanlı olarak Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından arttığı değerlendirilen sabote edici ve etkileyici operasyonlara karşı iç güvenlik mimarisinin güçlendirilmesi, Selen döneminin ana dosyaları arasında yer alacak.

Çeşitlilik, liyakat ve kurumsal dönüşümün sembolü

Selen’in ataması, Almanya’nın güvenlik kurumlarında liyakat temelli yükselişin ve kurumsal çeşitliliğin gelinen aşamasını da sembolize ediyor. 1990’larda “sahipsizlik duygusu” yaşayan göçmen kökenli topluluklardan bugün hâkim, savcı, polis, subay ve üst düzey bürokratlar yetişti. Selen’in, BfV’de başkan yardımcılığını takiben tepe göreve gelmesi, yalnızca sembolik değil; alan bilgisi, kriz yönetimi, kurumlararası koordinasyon ve AB düzeyinde müzakere deneyimlerini birleştiren profesyonel bir çizginin doğal uzantısı.

Türk–Alman ortak güvenlik gündemi için fırsat penceresi

Almanya’daki Müslüman toplulukların dış kaynaklı radikalleşme ağlarının ilgi alanında kalması, Türkiye’nin sınır ötesi tehdit algısıyla AB’nin iç güvenlik önceliklerini giderek daha fazla kesiştiriyor. Enerji arz güvenliği, kritik altyapıların korunması, siber tehditler ve hibrit operasyonlar ekseninde Berlin–Ankara temaslarının kurumsal hafıza ve pratikle beslenmesi bekleniyor. Bu bağlamda Selen’in kariyer profili, operatif gerçekçilik ile hukuk devleti ilkeleri arasında denge arayan bir iç istihbarat yaklaşımının ipuçlarını veriyor.

BfV’nin yeri: İç istihbaratın anayasal çerçevesi

Merkezi Köln’de bulunan BfV, Federal İçişleri Bakanlığı’na bağlı iç istihbarat kurumu. Demokratik düzeni tehdit eden oluşumları izlemek, aşırılık ve casusluk faaliyetlerini tespit edip önlemek ve riskleri karar vericilere zamanında taşımak temel görevi. Dış istihbarat BND’nin, askeri istihbarat ise BAMAD’ın alanına girerken, BfV—1950’den bu yana—özgürlüklerin korunması ile güvenlik ihtiyacı arasındaki anayasal dengeyi gözetiyor.


www.yerelgundem.com