CARİ REKOR: 17 YIL ARADAN SONRA TARİHİ FAZLA
2019’da Türkiye, 17 yıl aradan sonra cari fazla vererek Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı. Yeni Ekonomi Programı politikaları ve dış ticaret dengesi, 5,3 milyar dolarlık fazlayı mümkün kıldı.
Yerel Gündem 
CARİ REKOR: 17 YIL ARADAN SONRA TARİHİ FAZLA
YEREL GÜNDEM / ANKARA
Türkiye ekonomisi, 2019 yılında 17 yıl aradan sonra ilk kez cari fazla vererek Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaştı. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın verilerine göre, Yeni Ekonomi Programı kapsamında atılan adımlar, dış ticaret ve turizm gelirlerindeki artışla birleşerek 5,3 milyar dolarlık cari fazla sağladı.
YEP Politikaları ve Ekonomik Dönüşüm
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre, 2018’de 57 milyar dolar seviyesinde olan cari açık, bir yıl içinde tamamen kapatıldı. 2019 yılında 5,3 milyar dolar fazla verilmesi, Türkiye’nin uzun yıllardır süregelen dış ticaret dengesizliklerini azaltma çabasının somut bir sonucu olarak değerlendiriliyor.
Yeni Ekonomi Programı, özellikle ithalatı azaltıcı ve ihracatı artırıcı politikalar ile turizm gelirlerinde yaşanan artışı hedefledi. Enerji ithalatındaki düşüş ve ihracatın genişlemesi, bu hedeflere ulaşılmasında önemli rol oynadı.
2002–2019 Cari İşlemler Dengesi
Merkez Bankası verileri, 2002 yılından 2018’e kadar Türkiye’nin neredeyse her yıl cari açık verdiğini gösteriyor. En yüksek açık 2011’de yaklaşık 75 milyar dolar ile kaydedildi. Ancak 2019’da grafik ilk kez pozitif haneye geçti.
Ekonomistler, 2019’daki fazlanın, küresel ekonomik yavaşlama ve Türkiye’nin uyguladığı sıkı mali politikaların bir araya gelmesiyle oluştuğunu belirtiyor.
Cari Fazlanın Nedenleri
2019’daki cari fazlanın ardında birkaç temel faktör bulunuyor:
-
İhracatın artması: Sanayi ve tarım ürünlerinde pazar çeşitliliğinin sağlanması.
-
Enerji ithalatının azalması: Petrol fiyatlarındaki düşüş ve yenilenebilir enerji yatırımlarının artışı.
-
Turizm gelirleri: Rekor sayıda turistin ülkeye gelmesi, döviz gelirlerinde ciddi artış sağladı.
-
İthalatın daralması: İç talepteki yavaşlama ve korumacı politikalar, ithalat faturasını azalttı.
Ekonomik ve Politik Önemi
Hazine ve Maliye Bakanlığı, elde edilen cari fazlanın Türkiye’nin ekonomik kırılganlığını azalttığını ve döviz rezervlerine olumlu katkı sağladığını vurguladı. Cari fazlanın sürdürülmesi, Türkiye’nin kredi notu, yatırımcı güveni ve dış borçlanma maliyetleri açısından da önem taşıyor.
Bununla birlikte bazı ekonomistler, fazla verilmesinin kalıcı olup olmayacağı konusunda temkinli. Özellikle büyüme hedefleri ile dış ticaret dengesi arasındaki hassas dengeye dikkat çekiliyor.
Gelecek Beklentileri
Uzmanlar, cari fazla dönemlerinin Türkiye ekonomisi için stratejik bir fırsat sunduğunu ancak uzun vadeli yatırımlar ve sürdürülebilir üretim modelleri olmadan bu başarının tekrarlanmasının zor olabileceğini ifade ediyor.
Yeni Ekonomi Programı çerçevesinde ihracatın yüksek katma değerli ürünlere yönlendirilmesi, enerji bağımlılığının daha da azaltılması ve turizm gelirlerinin çeşitlendirilmesi hedefleniyor.
Etiketler:
#CariFazla #TürkiyeEkonomisi #YeniEkonomiProgramı #İhracat #Enerji #Turizm #EkonomiPolitikası
