Çocuklarda Sanal Oyun Bağımlılığına Karşı Gerçek Oyunların Gücü
Yeşilay tarafından yayımlanan yeni araştırmaya göre, oyun terapisi çocuklarda dijital oyun bağımlılığı ve yalnızlık sorunlarına karşı etkili bir çözüm sunuyor.
Editor1
Çocuklarda Sanal Oyun Bağımlılığına Karşı Gerçek Oyunların Gücü
ÇOCUK DOKTORU / İSTANBUL
Oyun Terapisi, Bağımlılıkla Mücadelede Yeni Bir Umut
Günümüzde çocuklar, dijital ekranlar ve sanal oyunlara her zamankinden daha fazla maruz kalıyor. Özellikle pandemi sonrası artan ekran süresi ve yalnızlık duygusu, çocuklarda dijital bağımlılığı körüklüyor. Ancak Yeşilay tarafından yayımlanan yeni bir bilimsel araştırma, bu soruna umut vadediyor. Kocaeli’de 9-10 yaş arası ilkokul öğrencileri üzerinde gerçekleştirilen çalışmada, oyun terapisi uygulanan çocuklarda hem bilgisayar oyunu bağımlılığı hem de yalnızlık düzeylerinde belirgin bir düşüş gözlemlendi.
Gerçek Oyun, Sanal Dünyayı Yenebilir mi?
Yeşilay’ın hakemli akademik dergisi Addicta’nın 2025 yılı ikinci sayısında yayımlanan araştırmaya göre, oyun terapisiyle tanışan çocukların günlük bilgisayar oyun oynama süresi ciddi şekilde azaldı. Günde ortalama üç saatten fazla ekran başında kalan çocuklar, terapi süreci sonrasında ekranlardan uzaklaşarak sosyal bağlar kurmaya ve kendilerini daha iyi ifade etmeye başladı.
Oyun Terapisi Neden Etkili?
Oyun terapisi, çocukların doğal oyun davranışları üzerinden duygularını dışa vurmalarını sağlayan psikolojik bir destek yöntemi. Araştırmacılar, çocukların çoğu zaman duygularını sözcüklerle ifade etmekte zorlandığını, ancak oyun yoluyla iç dünyalarını rahatça ortaya koyabildiklerini belirtiyor. Bu bağlamda oyun, hem teşhis hem de tedavi sürecinin vazgeçilmez bir parçası haline geliyor.
Yeşilay’dan Ücretsiz Destek: YEDAM
Türkiye Yeşilay Cemiyeti’nin 105 merkezde sunduğu Yeşilay Danışmanlık Merkezleri (YEDAM), dijital bağımlılık yaşayan çocuk ve gençler için psikolojik destek sağlıyor. 115 Danışma Hattı üzerinden ulaşılabilen bu merkezler, oyun terapisi gibi bilimsel temelli yöntemlerle ailelere ve eğitimcilere rehberlik ediyor.
Yaz Tatili Risk mi, Fırsat mı?
Yeşilay Genel Başkanı Doç. Dr. Mehmet Dinç, yaz tatilinin çocuklar için dijital bağımlılık açısından hem risk hem de fırsat barındırdığını ifade ediyor. “Tatiller, çocukların hayatını sanat, spor ve sosyal etkinliklerle zenginleştirmek için büyük bir fırsattır,” diyen Dinç, boş kalan çocukların dijital cihazlara yönelme riskinin yüksek olduğunu vurguluyor.
Geleneksel Oyunlar: Bağ Kurmanın En Doğal Yolu
Dinç, ebeveynlere çağrıda bulunarak çocuklarla birlikte geleneksel oyunlar oynamanın önemine dikkat çekiyor. Oyunlar, sadece eğlenceli zaman geçirmek için değil, aynı zamanda çocukların duygusal gelişimi, güven inşası ve aile içi iletişimin güçlenmesi için de kritik bir rol oynuyor. Geleneksel oyunların sosyal becerileri artırması, bağımlılıklara karşı doğal bir kalkan görevi görmesi de uzmanlarca sıkça dile getiriliyor.
Aileler İçin Tavsiyeler
Yeşilay, dijital bağımlılıkla mücadelede ebeveynlerin aktif rol üstlenmesi gerektiğini belirterek şu önerileri sunuyor:
-
Yaz için etkinlik planı oluşturun ve çocukları sosyal aktivitelere yönlendirin.
-
Dijital cihazları ödül aracı olarak sunmayın; kararlı ve tutarlı kurallar koyun.
-
Çocukların arkadaş çevresini takip edin, sağlıklı ilişkileri teşvik edin.
-
Kendiniz de ekran süresini kontrol edin ve örnek olun.
-
YEDAM’ın danışmanlık hizmetlerinden yararlanın.
-
TBM eğitim materyallerine ulaşarak çocuklarla eğitici oyunlar oynayın.
Dijital Çağın Çocukları İçin Gerçek Temasın Önemi
Sonuçlar net: Sanal oyunlar yerine gerçek oyunlara yönlendirilen çocuklar hem daha mutlu hem de daha sağlıklı bir gelişim süreci yaşıyor. Yeşilay’ın öncülüğünde yayılan bu yaklaşım, sadece bağımlılıkla değil, aynı zamanda çocukların yalnızlık ve iletişim sorunlarıyla da etkili bir şekilde mücadele etmeyi hedefliyor.
