İhlal Eden Uçak Vurulur: Polonya’dan Rusya’ya Sert Mesaj
Polonya Dışişleri Bakanı Radosław Sikorski, 22 Eylül 2025’te BMGK’de Rusya’ya, Polonya hava sahasını ihlal eden uçakların vurulabileceği yönünde sert uyarı yaptı; son ihlaller “hibrit savaş” stratejisinin parçası olarak değerlendirildi.
Yerel Gündem 
“İhlal Eden Uçak Vurulur”: Polonya’dan Rusya’ya Sert Mesaj
YEREL GÜNDEM / NEW YORK, ABD
BMGK kürsüsünden net uyarı
Polonya Dışişleri Bakanı Radosław Sikorski, 22 Eylül 2025’te Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) yaptığı konuşmada, Rusya’ya açık bir uyarı gönderdi: Polonya hava sahasını ihlal eden uçakların vurulması halinde Moskova’nın “sızlanmaması” gerektiğini söyledi. Sikorski, son haftalarda Baltık ve Karadeniz hattında art arda yaşanan ihlallerin, Rusya’nın Batı’ya karşı yürüttüğü “hibrit savaşın” yeni bir halkası olduğunu vurguladı.
“Uyarıldınız” çıkışı ve olası senaryolar
Bakan Sikorski, “Eğer bir füze ya da uçak, kasten veya yanlışlıkla, izinsiz olarak hava sahamıza girer ve vurulup enkazı NATO topraklarına düşerse, lütfen buraya gelip bunun için sızlanmayın. Uyarıldınız.” sözleriyle olası bir angajman durumuna dair en net çerçeveyi çizdi. Bu ifade, Varşova’nın hava güvenliği konusunda caydırıcılığı artırma niyetini ortaya koyarken, müttefiklerin ortak hava savunması ve erken uyarı mekanizmalarıyla koordinasyonuna da gönderme yaptı. Polonya’nın mesajı, hem planlı hem de “yanlışlıkla” gerçekleşebilecek ihlaller için sıfır tolerans yaklaşımını işaret ediyor.
“Hibrit savaş” vurgusu ve bölgesel tablo
Sikorski’nin “hibrit savaş” kavramsallaştırması; hava sahası ihlalleri, insansız sistemler, siber saldırılar ve dezenformasyon kampanyaları gibi araçların eşzamanlı kullanımını kapsıyor. Son dönemde Polonya, Romanya ve Estonya hava sahalarında tespit edilen Rus menşeli İHA ve jet faaliyetleri, bu tablonun somut örnekleri olarak sıralanıyor. 9 Eylül’de Polonya sınırına yaklaşan ve ihlal iddiasıyla gündeme gelen İHA’lar, Romanya hava sahasında tespit edilen benzer uçuşlar ve 19 Eylül’de Estonya üzerinde raporlanan jet ihlali, NATO’nun müşterek reaksiyon kapasitesini sınayan gelişmeler olarak kayda geçti. Bu olaylar, ittifak sınırlarında “gri alan” taktiklerine karşı operasyonel teyakkuzun kalıcı hale geldiğini gösteriyor.
Tarihsel bağlam ve hukuki çerçeve
Konuşmasında Rusya ve Sovyetler Birliği’nin iki dünya savaşının çıkışı ile Soğuk Savaş’ın başlamasındaki rolüne atıf yapan Sikorski, Moskova’nın uluslararası hukuka yaklaşımının komşu ülkelerde güvenlik kaygılarını artırdığını belirtti. Uluslararası hukukta hava sahasının dokunulmazlığı temel ilke. Hava savunma unsurlarının ihlal durumunda angajman prosedürlerine başvurması, devletlerin egemenlik hakkının doğal uzantısı olarak görülüyor. Bununla birlikte, sınır bölgelerinde “yanlış rota” ve “navigasyon hatası” gibi teknik gerekçelerle meydana gelebilecek olayların tırmanmayı önleyecek iletişim kanalları üzerinden hızla yönetilmesi, kriz diplomasisinin kritik parçası olarak değerlendiriliyor.
Varşova’dan ortak savunmaya güçlü bağlılık
Polonya Başbakanı Donald Tusk da ülkesinin hava sahasını ihlal eden ve tehdit oluşturan nesneleri vurmaktan çekinmeyeceğini açıkladı. Bu söylem, Varşova’nın ulusal kurallar kadar NATO koordinasyonuna da dayalı bir caydırıcılık stratejisine yaslandığını gösteriyor. Polonya’nın mesajı, yalnızca ikili bir uyarı değil; Estonya, Romanya ve Baltık hattındaki tüm müttefiklerin güvenlik endişeleriyle dayanışma çağrısı niteliği taşıyor. Sikorski’nin BMGK’de “Estonya, Romanya, Polonya ve sistematik Rus saldırganlığıyla egemenliği tehdit edilen tüm ülkelerle” dayanışma vurgusu da bu çizgiyi pekiştiriyor.
Önümüzdeki dönemde beklentiler
Önümüzdeki günlerde radar izleme, hava devriyesi ve entegre hava savunma görevlerinin sıklaşması; ihlallere karşı angajman kurallarının daha görünür biçimde uygulanması bekleniyor. Ancak her sert uyarı, eşzamanlı diplomasi gerektiriyor: Tırmanma riskini azaltacak askeri-askeri (mil-to-mil) iletişim kanalları, olay sonrası doğrulama ve şeffaflık mekanizmaları ile kriz hatlarının işlerliği, bölgesel istikrar açısından belirleyici olmaya devam edecek. Polonya’nın “önceden bildirilen” kırmızı çizgisi, Moskova’nın adımlarını dikkatle tartacağı bir eşik yaratırken, NATO’nun kolektif güvenlik mimarisi içinde caydırıcılığın test edileceği yeni bir dönemin de habercisi olarak okunuyor.
