TBMM’de süreç vites yükseltiyor: Dinlemeler kapanıyor, yasa başlıkları masaya iniyor
TBMM’de Milli Dayanışma Komisyonu dinleme safhasını kapatıp “hukuk” evresine geçiyor. DEM’in “Öcalan dinlensin” talebi takvime uymuyor; odak mevzuat ve ortak metinlerde.
Yerel Gündem 
TBMM’de süreç vites yükseltiyor: Dinlemeler kapanıyor, yasa başlıkları masaya iniyor
YEREL GÜNDEM / ANKARA, TÜRKİYE
Komisyonda yeni evre: “Dinleme”den “hukuk”a geçiş
TBMM’de kurulan Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu’nda ilk safha sona yaklaştı. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un işaret ettiği çerçeve doğrultusunda, farklı çevrelerden aktörlerin dinlendiği “fikir alma” döneminin kapanacağı, yeni yasama yılıyla birlikte “hukuk aşaması”na geçileceği açıklandı. DEM Parti de komisyonun ikinci evresinin, somut mevzuat önerileri ve ortaklaştırma adımlarıyla ilerleyeceğini duyurdu.
“Öcalan dinlensin” talebi yeni takvime uymuyor
Komisyonun dinleme fazının bitmesi, DEM Parti’nin Abdullah Öcalan’ın komisyonca dinlenmesine dönük talebinin takvim bakımından karşılık bulmayacağı anlamına geliyor. Parti, açıklamasında Öcalan’ın “sorunun kalıcı çözümü” bağlamında dinlenmesi gerektiğini savunsa da, ikinci evrenin takvimi, önceliği normatif düzenlemelere ve kurumlar arası mutabakata veriyor. Bu tablo, “dinleme havuzu”nun genişlemesi yerine, var olan verinin hukuki başlıklara tercüme edilmesine odaklanılacağını gösteriyor.
Gündem başlıkları: İnfaz, TMK, TCK, CMK ve yerel yönetimler
DEM Parti, “hukuk aşaması” için kendi hazırlık setini hatırlattı: Geçiş Dönemi Kanunu, İnfaz Kanunu, Terörle Mücadele Kanunu (TMK), Türk Ceza Kanunu (TCK) ve Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK) değişiklik önerileri; kayyum uygulamasının kaldırılması ve yerel yönetimlerin güçlendirilmesi; ayrımcılıkla mücadele ve anadilde eğitim başlıkları. Komisyonun misyonu, bu ve benzeri başlıklarda partiler arası somut metinlerin üretilmesi ve ortak zemin arayışı olarak tarif ediliyor.
Pozitif barış-negatif barış ayrımı ve “hukuk devreye” vurgusu
Dinleme evresinin çıktıları, sahada “çatı-zemin” ayrımını belirginleştirdi: Yalnızca çatışmasızlık (negatif barış) yerine adaletin tesisi, eşitliğin kurumsallaşması ve güvenin inşası (pozitif barış) başlıklarının altı çizildi. Komisyonun ikinci aşamada bu tespitleri norm koyucu dile çevirmesi; hak ve özgürlükler, adil yargılanma, infaz rejimi ve yerel yönetim mimarisi gibi alanlarda teknik düzenlemeleri tartışması bekleniyor. “Yasa önünde eşitlik” ve “hukukun tesisi”, kalıcı çözüm için kilit prensipler olarak öne çıkıyor.
Avrupa Konseyi’nin “umut hakkı” hatırlatması
DEM Parti, Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 17 Eylül 2025 tarihli kararında “umut hakkı”na yapılan vurguyu da not düştü. Buna göre Türkiye’de siyasal ve hukuki adımların eşzamanlı ilerlemesi; infaz ve yargısal süreçlerin Avrupa standartlarıyla uyumlandırılması, komisyon çalışmalarında referans kabul edilmesi beklenen çerçeveler arasında. Bu atıf, ikinci evrede teknik mevzuat diline yansıyacak ölçütlerin uluslararası normlarla uyumluluğuna işaret ediyor.
Siyasi okuma: Müzakereyi kurala bağlama dönemi
Ankara kulislerinde yeni evre, “müzakereden metne geçiş” olarak yorumlanıyor. Dinleme safhasının dağınık görüşlerini “taslak madde”lere tahvil edecek komisyon çalışmaları; ölçülü takvim, parti grupları arası koordinasyon ve kamuoyu hassasiyetlerine dikkatle ilerlemek zorunda. Bu bağlamda, “dinleme listesine yeni isim ekleme” beklentilerinin değil, “somut yasa tekliflerinin” tartışmanın merkezine taşınacağı değerlendiriliyor.
