Balıkesir’de 5,1’lik Deprem Sonrası Kritik Uyarı: Ölü Faylar Tetiklendi
Balıkesir Sındırgı’da 5,1’lik depremin ardından Prof. Dr. Hasan Sözbilir, artçıların güneydeki dağlık alana göç ettiğini ve “ölü fayların” tetiklenerek deprem fırtınası riskinin sürdüğünü açıkladı.
Yerel Gündem 
Balıkesir’de 5,1’lik Deprem Sonrası Kritik Uyarı: “Ölü Faylar Tetiklendi”
YEREL GÜNDEM / BALIKESİR
Sındırgı Merkezli Sarsıntı, Geniş Bir Alanda Hissedildi
Balıkesir’in Sındırgı ilçesinde bugün meydana gelen 5,1 büyüklüğündeki deprem, başta Balıkesir olmak üzere çevre illerde de hissedildi. İlk belirlemelere göre deprem yerel saatle akşamüstü gerçekleşti ve vatandaşlarda kısa süreli paniğe neden oldu. Sarsıntının ardından bölgede artçı depremler kaydedilmeye devam ederken, resmi kurumlar hasar ve can kaybına ilişkin değerlendirmelerini sürdürüyor.
Sözbilir: Artçılar Güneydeki Dağlık Alana Göç Etti
Dokuz Eylül Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, 10 Ağustos’taki 6,1 büyüklüğündeki depremin ardından süren artçı etkinliğin güneydeki dağlık alana göç ettiğini belirtti. Sözbilir, “Sındırgı depreminin ana şokundan sonra dağlık alandaki ölü faylar tetiklenmiş durumda. Bu fayların yeniden aktif hale geldiğini görüyoruz” dedi. Uzman, artçıların yalnızca ana kırığın yakın çevresiyle sınırlı kalmamasının, bölgesel gerilme transferine ve farklı segmentlerin devreye girmesine işaret ettiğini vurguladı.
Emendere Fay Zonu Dikkat Çekiyor
Sözbilir’in işaret ettiği en kritik başlıklardan biri, Türkiye diri fay haritasında yer almayan Emendere Fay Zonu ve bu zonun güneyindeki tekil faylarda yoğunlaşan sismik hareketlilik. Bu tablo, haritalarda “ölü” kabul edilen bazı fay parçalarının, büyük depremlerden sonra geçici ya da kalıcı olarak yeniden devreye girebileceğini gösteriyor. Uzmanlara göre bu tür tetiklenmeler; fay geometrisi, kayaç özellikleri ve bölgesel ısı-akı (jeotermal) gibi faktörlerden etkilenebiliyor.
Jeotermal Alanlar ve “Deprem Fırtınası” Olasılığı
Bölgedeki fayların bir kısmının jeotermal kaynaklarla ilişkili olduğuna dikkat çeken Sözbilir, “Bu faylar üzerinde jeotermal kaynaklar yer aldığından, büyüklüğü 5’i geçmeyen deprem fırtınası şeklinde bir etkinliğin sürmesi beklenebilir” değerlendirmesinde bulundu. Bilim insanları, jeotermal alanlarda akışkan basıncı ve gözeneklilik–geçirgenlik koşullarının değişmesinin, küçük–orta büyüklükte sarsıntıların kümelenmesini kolaylaştırabileceğini belirtiyor. Bu nedenle, önümüzdeki günlerde sık aralıklarla hissedilebilecek artçıların bölge halkını tedirgin etmesi normal karşılanırken, panik yerine hazırlıklı olmak vurgulanıyor.
Risk Yönetimi: Kısa Vadede Ne Beklenmeli?
Uzman görüşlerine göre, artçıların sayısı zamanla azalacak olsa da, M5’in altında sarsıntıların periyodik kümeler halinde sürmesi olası. Yerel yönetimlerin acil durum iletişimini güncel tutması, kritik kamu binalarında hızlı tarama yapılması ve kırsal yerleşimlerde bacalar, su depoları ve zayıf duvar bağlantıları gibi ikincil risklerin kontrol edilmesi öneriliyor. Vatandaşlar içinse:
-
Ağır eşyaları duvarlara sabitlemek,
-
Aile afet planı ve toplanma yerini netleştirmek,
-
Ilk 72 saat için su, gıda, ilaç ve el feneri içeren bir afet çantası hazır bulundurmak,
-
Artçılar sırasında çök–kapan–tutun kuralını uygulamak,
gibi basit önlemler can güvenliğini artırıyor.
Orta–Uzun Vadede Yol Haritası
Sındırgı ve çevresinde son bir ayda gözlenen sismik hareketlilik, bölgenin çok segmentli ve karmaşık faylanma yapısı nedeniyle ayrıntılı saha çalışmaları gerektirdiğini ortaya koyuyor. Emendere Fay Zonu gibi haritalarda sınırlı bilinen yapılar; paleosismoloji, jeofizik görüntüleme ve sismotektonik modellemelerle yeniden değerlendirilmeli. Bu çalışmaların, kırsal yapı stokunun güçlendirilmesi ve mikrobölgeleme esaslı imar kararlarıyla desteklenmesi, deprem riskinin yönetiminde kritik önem taşıyor.
