Trump, Putin ile Görüşme İçin Neden Suudi Arabistan’ı Önerdi?
ABD Başkanı Donald Trump, Vladimir Putin ile Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek için Suudi Arabistan’da görüşebileceğini açıkladı. Suudi Arabistan yönetimi, zirveye ev sahipliği yapmaya sıcak bakarken, Trump’ın bu tercihi stratejik ve ekonomik çıkarlarla ilişkilendiriliyor.
Yerel Gündem 
Trump, Putin ile Görüşme İçin Neden Suudi Arabistan’ı Önerdi?
YEREL GÜNDEM / DÜNYA
ABD Başkanı Donald Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Ukrayna Savaşı’nı sona erdirmek için Suudi Arabistan’da görüşebileceğini açıkladı. Trump, görüşmenin yakın bir tarihte gerçekleşebileceğini belirtirken, Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın (MBS) da görüşmeye katılmasını önerdi.
Bu açıklama, Trump’ın Putin ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile ayrı ayrı telefon görüşmeleri yapmasının hemen ardından geldi. Suudi Arabistan yönetimi ise Trump-Putin zirvesine ev sahipliği yapma fikrini memnuniyetle karşıladığını duyurdu.
Neden Suudi Arabistan? Tarafsız Ülke Arayışı
Rusya ve Ukrayna arasında bir barış müzakeresi için tarafsız bir ülke aranırken, Trump’ın Suudi Arabistan’ı önermesi dikkat çekti. Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin (BAE) de Trump-Putin görüşmesine ev sahipliği yapmak istediği öne sürüldü.
Washington’daki Orta Doğu Enstitüsü Başkan Yardımcısı Paul Salem, Suudi Arabistan’ın Avrupa ülkelerinin aksine Ukrayna Savaşı’nda tarafsız bir ülke olduğunu belirtiyor.
Uluslararası ilişkiler uzmanı Dr. Khattar Abou Diab, geçmişte bu tür zirvelerin Cenevre gibi tarafsız şehirlerde yapıldığını hatırlatarak, Rusya’nın İsviçre ve diğer Avrupa ülkeleriyle kötüleşen ilişkileri nedeniyle farklı bir alternatif arandığını ifade etti.
Ayrıca, Suudi Arabistan Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (ICC) taraf değil. 2023 yılında ICC, Putin hakkında savaş suçları nedeniyle tutuklama kararı çıkarmıştı. Bu yüzden uzmanlar, Putin’in Suudi Arabistan’a seyahat etmesi durumunda tutuklanma riski olmadığını belirtiyor.
Suudi Arabistan’ın Arabuluculuk Rolü
Suudi Arabistan, daha önce de Rusya ve Ukrayna arasındaki tutuklu takaslarında önemli bir rol oynadı.
Bu kapsamda, Rusya Amerikalı öğretmen Marc Fogel’i üç yıl hapishanede tuttuktan sonra Suudi Arabistan’ın arabuluculuğuyla serbest bırakmıştı.
Ayrıca, Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy ve Putin’i çeşitli vesilelerle ağırlayan Riyad yönetimi, barış görüşmelerine katkı sağlamak amacıyla Cidde’de uluslararası toplantılar düzenledi.
Petrol Faktörü ve Küresel Enerji Dengeleri
ABD, dünyanın en büyük petrol üreticisi konumunda. Onu Suudi Arabistan ve Rusya takip ediyor.
Rusya-Ukrayna Savaşı, küresel enerji pazarını derinden etkilerken, Suudi Arabistan petrol fiyatlarını dengede tutma noktasında kritik bir rol oynuyor.
Aralık 2024’te, Suudi Arabistan ve Rusya’nın da üyesi olduğu OPEC+ ittifakı, küresel arz-talep dengesi nedeniyle petrol üretimini artırmayı erteleme kararı aldı.
Bu noktada Trump-Putin görüşmesinin sadece Ukrayna’daki savaşı değil, aynı zamanda küresel petrol fiyatları ve ekonomik işbirliğini de kapsaması bekleniyor.
Stratejik ve Ekonomik Çıkarlar
Donald Trump, 2017’de başkan olarak ilk resmi ziyaretini Suudi Arabistan’a yapmıştı. O dönem Suudi Arabistan, 450 milyar dolar değerinde ABD ürünü satın almayı kabul etmişti.
Trump, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, “Eğer Suudi Arabistan 450 ya da 500 milyar dolar değerinde Amerikan ürünü almak isterse… sanırım giderim” diyerek ikinci başkanlık döneminde de ilk yurt dışı ziyaretinin Suudi Arabistan’a olabileceğini ima etti.
Kısa bir süre sonra, Veliaht Prens Muhammed bin Selman, ülkesinin önümüzdeki dört yıl içinde ABD’ye 600 milyar dolar yatırım yapmayı planladığını açıkladı.
Trump ise Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu’nda, “Harika biri olan Veliaht Prensten bu rakamı 1 trilyon dolara yuvarlamasını isteyeceğim” dedi.
Trump’ın Orta Doğu Stratejisi
Uluslararası ilişkiler profesörü Dr. Khattar Abou Diab, Trump’ın Suudi Arabistan’ı stratejik ve ekonomik açıdan önemli bir partner olarak gördüğünü belirtiyor.
Trump, ABD’nin Körfez’deki ekonomik nüfuzunu artırmayı ve Çin ile olan küresel rekabetini dengelemeyi amaçlıyor.
Ayrıca, Suudi Arabistan’ın son dönemdeki reformları (kadınların araba kullanmasına izin verilmesi gibi), ülkenin uluslararası alanda daha olumlu bir imaj oluşturmasını ve Trump yönetimi altında siyasi baskıya daha az maruz kalmasını sağladı.
Tüm bu faktörler, Suudi Arabistan’ın, Trump’ın Putin ile görüşmesi için neden en uygun adres olarak değerlendirildiğini ortaya koyuyor.
