AİHM, Rusya’nın Ukrayna’da İnsan Haklarını ve Uluslararası Hukuku İhlal Ettiğine Karar Verdi
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Rusya'nın Ukrayna'da uluslararası hukuku ihlal ettiğine ve MH17 uçağının düşürülmesinden sorumlu olduğuna hükmetti. Karar, Kremlin’e karşı ilk uluslararası insan hakları tespiti niteliğini taşıyor.
Yerel Gündem 
AİHM, Rusya’nın Ukrayna’da İnsan Haklarını ve Uluslararası Hukuku İhlal Ettiğine Karar Verdi
YEREL GÜNDEM / STRAZBURG
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nden Tarihi Karar
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Rusya’nın Ukrayna’da uluslararası hukuku ihlal ettiğine ve 2014 yılında Malezya Havayolları’na ait MH17 sefer sayılı yolcu uçağının düşürülmesinden sorumlu olduğuna hükmetti. Karar, 9 Temmuz 2025 Çarşamba günü Strazburg’daki mahkeme tarafından açıklandı. Bu, Kremlin’in Ukrayna işgali nedeniyle uluslararası bir mahkeme tarafından ilk kez insan hakları ihlallerinden sorumlu tutulması anlamına geliyor.
MH17 Trajedisine İlk Uluslararası Yargı Cezası
Mahkeme, 17 Temmuz 2014 tarihinde Amsterdam’dan Kuala Lumpur’a uçan ve Ukrayna’nın doğusunda Rus yapımı Buk füzesiyle vurulan MH17 uçağının düşürülmesinden Rusya’yı sorumlu tuttu. Saldırıda, aralarında 196 Hollandalının da bulunduğu toplam 298 yolcu ve mürettebat hayatını kaybetmişti.
Yargıçlar, Ukrayna ve Hollanda’nın Rusya’ya karşı açtığı dört davadan ikisini karara bağladı. Kararlar ceza davası niteliği taşımamakla birlikte, olayın uluslararası hukuk düzeyinde tanınması açısından tarihi önem taşıyor.
Kurban Aileleri İçin Adalet Arayışında Dönüm Noktası
Faciada 18 yaşındaki oğlu Quinn’i kaybeden Thomas Schansman, kararı “gerçek sorumluluğun tanınması açısından gerçek bir adım” olarak nitelendirdi. Schansman, AP’ye yaptığı açıklamada “Yapabileceğimiz en kötü şey mücadeleyi bırakmak olur. MH17 Rusya için ortadan kalkacak bir dava değil” dedi.
MH17 trajedisinden sonra Birleşmiş Milletler Sivil Havacılık Örgütü de Mayıs ayında Rusya’yı olaydan sorumlu tutmuştu. AİHM kararı ise bu yönde alınmış ilk yargı niteliği taşıyan uluslararası hüküm oldu.
AİHM, Rusya’yı Üyelikten Çıkarmıştı
AİHM’e yapılan başvurular, Rusya’nın 2022’de Ukrayna’ya topyekûn saldırısından önce yapılmıştı. Aynı yıl içinde Avrupa Konseyi, Rusya’yı üyelikten çıkarmıştı. Bu nedenle mahkemenin verdiği kararlar daha çok sembolik olsa da, uluslararası kamuoyu açısından güçlü bir mesaj niteliği taşıyor.
Şu anda AİHM’de Kremlin’e karşı açılmış yaklaşık 10 bin bireysel dava bulunuyor. Bunların büyük kısmı Ukrayna işgali, zorla kaybedilme, mülkiyet ihlalleri ve ifade özgürlüğü gibi başlıklar altında toplanıyor.
Zelenskiy: Yeni Uluslararası Mahkeme Yolda
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, geçtiğimiz ay yaptığı açıklamada, Rusya’nın işgaliyle ilgili sorumluların yargılanması amacıyla yeni bir uluslararası mahkeme kurulmasına yönelik planları resmen onayladı. Bu girişim, AİHM kararının ardından Kiev’in uluslararası hukuk alanındaki adımlarını daha da güçlendirmeyi hedefliyor.
Strazburg’daki kararlar, hukuki sonuçlarının ötesinde sembolik ve siyasi anlamlar taşıyor. Uluslararası toplumun, Rusya’nın eylemlerine karşı hesap verebilirlik arayışında kararlı olduğunu gösteriyor.
Etiketler:
#AİHM #MH17 #Rusya #Ukrayna #UluslararasıHukuk #İnsanHakları #Strazburg #Zelenskiy
