Cezaevlerindeki Kişi Sayısı 400 Bini Aştı: Eğitim ve Yaş Profili Dikkat Çekiyor
Türkiye’de cezaevlerinde tutuklu ve hükümlü sayısı 403 bini aştı. Eğitim düzeyi, yaş grupları ve toplumsal sonuçlarıyla birlikte güncel istatistikler incelendi.
Editor1
Cezaevlerindeki Kişi Sayısı 400 Bini Aştı: Eğitim ve Yaş Profili Dikkat Çekiyor
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Cezaevlerinde rekor doluluk: 403 bin 60 kişi
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün 7 Nisan 2025 verilerine göre Türkiye genelindeki cezaevlerinde tutuklu ve hükümlü sayısı 403 bini aşarak yeni bir eşiğe ulaştı. Toplamda 346 bin 442’si hükümlü, 56 bin 618’i tutuklu olmak üzere toplam 403 bin 60 kişi ceza infaz kurumlarında bulunuyor. Bu sayı son bir yılda yaklaşık 110 bin kişilik bir artışı işaret ediyor.
Erkekler çoğunlukta, kadın ve çocuk sayıları da dikkat çekici
Cezaevlerinde bulunan 403 bin 60 kişinin 381 bin 337’si erkeklerden oluşurken, kadın sayısı 17 bin 712, çocuk sayısı ise 4 bin 11 olarak kayıtlara geçti. 1261 çocuk hükümlü, 2750 çocuk ise tutuklu statüsünde bulunuyor. Kadın tutuklu sayısı 3 bin 374, kadın hükümlü sayısı ise 14 bin 338 olarak açıklandı.
Eğitim düzeyleri: 14 bin kişi okuma yazma bilmiyor
Verilere göre, cezaevinde bulunan bireylerin eğitim seviyeleri de önemli bir tabloyu ortaya koyuyor. 95 bin 52 kişi yalnızca ilkokul mezunu, 74 bin 36 kişi ilköğretim düzeyinde, 84 bin 90 kişi ise lise veya dengi okul mezunu. Yüksekokul veya üniversite mezunu olanların sayısı 24 bin 458 iken, yüksek lisans yapmış 1859 ve doktora sahibi 287 kişi de cezaevlerinde bulunuyor. Okuma yazma bilmeyen 14 bin 152 kişinin 273’ü çocuklardan oluşuyor.
Yaş dağılımı: 65 yaş üstü mahkum sayısı 6 binin üzerinde
Cezaevlerinde yaş gruplarına göre dağılımda en büyük payı 263 bin 698 kişiyle 18-40 yaş aralığı oluşturuyor. 40-65 yaş grubunda 129 bin 118 kişi, 12-18 yaş arasında 4 bin 11 çocuk ve 65 yaş üstünde ise 6 bin 233 kişi bulunuyor. 65 yaş üstü bireylerin büyük kısmı, yani 5 bin 701’i hükümlü statüsünde.
Artan doluluk oranı toplumsal sorunlara işaret ediyor
2024 yılı başından bu yana hızla artan cezaevi doluluk oranı, toplumsal, hukuki ve yapısal sorunların da altını çiziyor. 2 Ocak 2024’te 292 bin 282 olan toplam cezaevi nüfusu, 3 Mart 2025’te 398 bin 694'e yükselmişti. 7 Nisan itibariyle bu sayı 403 bini aştı. Uzmanlara göre bu artış, suç oranlarının yükselmesinin yanı sıra ceza hukukunun uygulamalarına dair yeniden değerlendirme yapılması gerektiğini de gündeme getiriyor.
Ceza infaz sisteminde reform çağrısı
Artan cezaevi nüfusunun, hem infaz kurumlarının fiziksel kapasitesini hem de yeniden topluma kazandırma amaçlı rehabilitasyon süreçlerini zorladığı ifade ediliyor. Ceza hukukunda alternatif yaptırımların artırılması, infaz sürelerinin gözden geçirilmesi ve özellikle gençler ile kadınlara yönelik rehabilitasyon odaklı yaklaşımların önem kazandığı vurgulanıyor.
Toplumsal adaletin temel taşı: Etkin infaz politikası
Ceza infaz kurumları sadece cezalandırma değil, aynı zamanda topluma yeniden kazandırma hedefiyle hareket etmeli. Eğitim, psikososyal destek, meslek edindirme ve bireysel gelişimi teşvik eden programların artırılması, suçtan uzak, üretken bireylerin topluma kazandırılması açısından büyük önem taşıyor.
