Hava sahası gerçekten kapalı mı? Gergerlioğlu’ndan Fidan’a kapsamlı soru yağmuru
DEM Partili Ömer Faruk Gergerlioğlu, “hava sahası kapalı” beyanına karşın İsrail uçuşları iddiasını Meclis’e taşıdı; NOTAM’lar, istisnalar ve denetim için şeffaf yanıt istedi.
Yerel Gündem 
“Hava sahası gerçekten kapalı mı?” Gergerlioğlu’ndan Fidan’a kapsamlı soru yağmuru
YEREL GÜNDEM / ANKARA, TÜRKİYE
Meclis’te hava sahası tartışması büyüyor
DEM Parti Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, İsrail tescilli uçakların Türkiye hava sahasını kullanmaya devam ettiğine dair iddiaları TBMM gündemine taşıdı. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’ın 29 Ağustos’ta “Türkiye, hava sahasını İsrail uçaklarına kapattı. Limanlar kapatıldı, ticari ilişkiler tamamen kesildi” açıklamasını hatırlatan Gergerlioğlu, uçuş takip verilerinde bununla çelişen bulgular bulunduğunu belirterek “şeffaflık” çağrısı yaptı.
Önergenin odağı: Kapsam, istisnalar ve denetim
Gergerlioğlu, yazılı soru önergesinde “hava sahasının kapatılması”nın hangi uçuş kategorilerini kapsadığının resmen açıklanmasını istedi. Hükümet/askerî, kargo, tarifeli yolcu, özel jet ve diplomatik uçuşlar için farklı uygulamalar olup olmadığının netleştirilmesini, kısıtlamaları düzenleyen NOTAM’ların (havacılara duyuru) tarih ve metinleriyle birlikte paylaşılmasını talep etti. Ayrıca 2023 sonrasında Türkiye hava sahasını kullanan İsrail tescilli sivil hava araçları olup olmadığı; varsa tarih, kuyruk tescili ve güzergâh bilgilerinin hangi hukuki istisnaya dayanılarak onaylandığı soruldu.
“Şeffaflık elzemdir”: Toplumsal hassasiyet vurgusu
Gazze’deki ağır insani tabloya atıf yapan milletvekili, “Dış politika beyanları ile fiili uygulamalar arasındaki farkın giderilmesi açısından şeffaflık elzemdir” dedi. İnsani yardım ve medevac (tıbbi tahliye) uçuşlarının kısıtlamalar karşısındaki konumunun da açıklığa kavuşturulmasını isteyen Gergerlioğlu, son üç ayda bu kapsamda kaç uçuşa izin verildiğini ve olası ihlallerde uygulanan idari/cezai yaptırımları sordu.
Teknik sorular: NOTAM’lar, FIR koordinasyonu, askerî koridorlar
Önergede, sivil-asker ayrımı ve denetim mimarisine ilişkin teknik başlıklar da yer aldı. Eurocontrol ve komşu FIR (uçuş bilgi bölgesi) makamlarıyla koordinasyon süreçleri, denetim yapan kurumların yetki alanları, kısıtların yalnızca mühimmat taşıyan uçaklara mı yoksa tüm operasyonlara mı uygulandığı soruldu. “İsrail uçakları için Türkiye hava sahasında hangi askerî alanlar/koridorlar açılmıştır? Bu alanların tarih-saat ve kod bilgileri nedir?” ifadeleriyle somut veri talep eden önerge, transit geçişlerin dışında yakıt ikmali, tatbikat veya tanker ikmali gibi faaliyetlerin yapılıp yapılmadığını da gündeme getirdi.
Politik ve diplomatik boyut: Nota trafiği ve itirazlar
Gergerlioğlu, 2024–2025 döneminde açıklanan önlemler ile güncel uygulamalar arasındaki farklara ilişkin diplomatik zemin hakkında da bilgi istedi. Türkiye’nin ilan ettiği önlemler konusunda diplomatik nota teatisi yapılıp yapılmadığını, ICAO veya diğer uluslararası platformlarda Türkiye aleyhine itiraz başvurusu olup olmadığını sordu. Türk taşıyıcılarının (THY, Pegasus vb.) planlamalarında yakıt ikmali ve yer hizmetleri bakımından güncel kısıtların da kamuoyuna açıklanmasını talep etti.
Neden önemli? Kamu güveni ve kurumsal tutarlılık
Hava sahası rejimleri, dış politika tercihleri ile uluslararası havacılık kurallarının kesişiminde yer alıyor. Bu nedenle alınan kararların kapsamı, istisnaları ve denetimi, yalnızca teknik birer ayrıntı değil; kamu güvenini ilgilendiren şeffaflık ölçütleri olarak görülüyor. Uzmanlar, “kapama” kararlarının açık ve izlenebilir NOTAM’larla desteklenmesini, istisna listelerinin de net biçimde tanımlanmasını gerekli görüyor. Meclis’e taşınan tartışma, tam da bu kurumsal tutarlılık ihtiyacına işaret ediyor.
Gözler Dışişleri’nin vereceği yanıtta
Bakanlık cephesinden gelecek resmi yanıt, iddiaları ya tümüyle bertaraf edecek ya da kısıtlamaların kapsam ve istisna rejimini daha belirginleştirecek. TBMM’deki süreç ilerlerken, kamuoyunda paylaşılan uçuş takip verilerinin de resmî açıklamalarla birlikte değerlendirilmesi bekleniyor. Tartışmanın seyrini, duyurulacak NOTAM’lar, olası istisna mekanizmaları ve denetim raporları belirleyecek.
