Trump'ın Gazze Planının Hukukî Dayanağı Var mı?
Donald Trump'ın Gazze’yi ABD toprağı yapma planı, uluslararası hukuk uzmanları ve BM tarafından yasadışı olarak değerlendiriliyor. Zorla yerinden etme savaş suçu sayılıyor.
Editor1
Trump'ın Gazze Planının Hukukî Dayanağı Var mı?
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
Trump'ın Açıklamaları ve Planı
ABD Başkanı Donald Trump, Gazze’yi "Amerikan toprağı" yapma ve burada büyük emlak projeleri geliştirme planını açıkladı. Trump, Filistinlilerin Gazze’ye dönmesine izin verilmeyeceğini, bunun yerine komşu ülkelerde yeni kentler inşa edilerek yerleştirilmeleri gerektiğini savundu. Ancak uluslararası hukuk uzmanları ve Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, bu planın yasal dayanağı olmadığını belirtiyor.
Uluslararası Hukuk Ne Diyor?
Cambridge Üniversitesi Uluslararası Hukuk Profesörü Marc Weller, Gazze’nin "boş bir toprak" olmadığını ve halkın zorla yerinden edilmesinin savaş hukukuna aykırı olduğunu ifade etti. Weller, "İsrail’in de ABD’nin de bu bölgeyi sahiplenme hakkı yok. Bu tamamen bir fantezi ve zorla yerinden etme, savaş hukuku kapsamında suçtur" dedi.
İkinci Dünya Savaşı sonrası imzalanan 1949 Cenevre Sözleşmesi, işgal altındaki topraklardan sivillerin zorla yerinden edilmesini savaş suçu olarak tanımlıyor. Bu çerçevede, Trump’ın önerisi uluslararası hukuk açısından ciddi ihlaller içeriyor.
BM'den Sert Tepki
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliği tarafından yapılan açıklamada, "Yabancı bir toprağın güç kullanılarak işgal edilmesi ve halkının zorla yerinden edilmesi yasadışıdır" denildi. Açıklamada, böyle bir girişimin uluslararası hukukun "güçlünün hukuku" ile değiştirilmesi anlamına geleceği vurgulandı. BM uzmanları, "İsrail'in Filistin’i işgali barış getirmedi, ABD işgali de aynı şekilde yıkıcı sonuçlar doğuracaktır" ifadelerini kullandı.
Hukukçular ve Uzmanlar Ne Diyor?
Oxford Üniversitesi Etik, Hukuk ve Silahlı Çatışma Enstitüsü Direktörü Janina Dill, Trump’ın açıklamalarının uluslararası hukukun temel ilkelerini ihlal ettiğini söyledi. Dill, "Zorla yerinden etme, savaş suçu ve insanlığa karşı suçtur" dedi.
Reading Üniversitesi Uluslararası Hukuk Profesörü Marko Milanovic ise New York Times’a yaptığı açıklamada, "Çok net bir kural var: Başkasının toprağını zorla alamazsınız" dedi. Milanovic, Rusya’nın Ukrayna işgalini bile hukuken meşrulaştırma çabası gösterdiğini, ancak Trump’ın önerisinin tamamen hukuksuz olduğunu vurguladı.
Trump'ın Planı Gerçekleşebilir mi?
Uluslararası hukukun temel prensiplerine göre Trump’ın önerdiği Gazze planının uygulanması mümkün görünmüyor. ABD’nin böyle bir adımı atması, büyük hukuki ve diplomatik krizlere yol açabilir. BM ve diğer uluslararası kuruluşların tepkisi göz önüne alındığında, bu tür bir girişimin gerçekleşmesi düşük bir ihtimal olarak değerlendiriliyor.
