Trump ve Zelenskiy: 'Mükemmel' İlk Görüşmeden Oval Ofis Krizine
Trump ve Zelenskiy arasındaki Oval Ofis görüşmesi sert tartışmalara sahne oldu. ABD’nin Ukrayna’ya yönelik politikaları değişiyor mu? NATO ve Avrupa için yeni bir güvenlik krizi kapıda.
Yerel Gündem 
Trump ve Zelenskiy: 'Mükemmel' İlk Görüşmeden Oval Ofis Krizine
YEREL GÜNDEM / TÜRKİYE
ABD Başkanı Donald Trump ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy arasındaki ilişkiler, yıllar içinde dalgalı bir seyir izledi. Ancak Cuma günü Beyaz Saray’da yaşanan kriz, bu dinamikleri daha da değiştirdi. Oval Ofis’teki görüşme sert tartışmalara sahne olurken, ABD’nin Ukrayna’ya yönelik desteği konusunda yeni soru işaretleri doğdu.
Oval Ofis’te Kriz: Trump, Zelenskiy’ye Öfkelendi
2019 yılında Trump ve Zelenskiy arasında yapılan telefon görüşmesi, Trump’ın azil sürecini başlatan olaylardan biri olmuştu. O dönemde Trump, Ukrayna liderinden Joe Biden’ın oğlu Hunter Biden’ın Ukrayna’daki iş ilişkilerini soruşturmasını istemiş ve bu görüşmeyi 'mükemmel' olarak nitelendirmişti.
Ancak yıllar içinde bu ilişki giderek gerildi. Son olarak Cuma günü Beyaz Saray’da gerçekleşen görüşmede tansiyon yükseldi. Başlangıçta samimi görünen toplantı, Zelenskiy’nin güvenlik garantileri konusundaki ısrarı nedeniyle gerilimli bir hal aldı.
Başkan Yardımcısı JD Vance, Ukrayna liderine Trump’a daha fazla minnet göstermesi gerektiğini söylerken, Trump doğrudan sert ifadeler kullandı:
“Milyonlarca insanın hayatıyla kumar oynuyorsun. Üçüncü Dünya Savaşı ile kumar oynuyorsun.”
Bu tartışmanın ardından Trump, ABD’nin Ukrayna’nın nadir toprak elementlerine erişmesini sağlayacak anlaşmayı imzalamaktan vazgeçti. Daha önce bu anlaşmanın savaşın sona ermesine yardımcı olacağını ifade eden Trump’ın karar değişikliği, ABD-Ukrayna ilişkilerinde belirsizliğe yol açtı.
Zelenskiy’nin Güvenlik Garantileri Talebi ve Trump’ın Tepkisi
Oval Ofis’teki gerginliğin temel sebebi, Zelenskiy’nin barış anlaşmasına bağlanacak güvenlik garantileri konusunda ısrar etmesi oldu. Trump ise ABD’nin ekonomik ve ticari desteğinin yeterli bir garanti sunduğunu savundu.
Zelenskiy, Putin’in daha önce yapılan anlaşmaları ihlal ettiğini hatırlatarak, “Güzel bir okyanusa sahipsiniz ve bunu şimdi hissetmiyorsunuz ama gelecekte hissedeceksiniz.” dedi.
Bu sözler Trump’ı öfkelendirdi: “Bize ne hissedeceğimizi söyleme. Bunu dikte edecek konumda değilsiniz.”
Daha sonra ABD Başkanı, “Daha müteşekkir olmalısınız. Elinizde kart yok. Bizimle birlikte kartlarınız oluyor. Ama biz olmadan, hiç kartınız yok.” ifadelerini kullandı.
Trump’ın açıklamalarına rağmen Zelenskiy, ABD’nin askeri yardımlarının Ukrayna’nın direnişini mümkün kıldığını vurguladı ve Putin’in savaşı “Üç gün içinde bitireceğini” söyledi.
ABD’nin Ukrayna’ya Yardımları ve Artan Muhalefet
ABD, Rusya’nın 2022’de başlattığı savaşın ardından Ukrayna’ya 65 milyar dolardan fazla askeri yardım sağladı. Biden yönetimi, bu desteği dış politikasının merkezine yerleştirdi. Ancak Cumhuriyetçiler arasında savaş harcamalarına yönelik eleştiriler giderek artıyor.
Aralık 2022’de Kongre’de konuşan Zelenskiy, ABD halkına teşekkür ederek, “Paranız bir bağış değil, bu küresel güvenlik ve demokrasiyi korumak için yapılan bir yatırımdır.” demişti. Ancak Trump, Ukrayna’ya verilen desteğin sürdürülebilir olmadığını savunuyor.
Başkan olduktan sonra Trump, geleneksel ABD politikalarından saparak müzakerecilerini Suudi Arabistan üzerinden Rusya ile görüşmeler yapmaya yönlendirdi. Ayrıca Zelenskiy ile nadir toprak elementleri anlaşmasını müzakere ediyordu. Ancak Oval Ofis’te yaşanan gerilim, bu planların akıbetini belirsiz hale getirdi.
Trump, Zelenskiy’ye Diktatör Dedi mi?
Aralık ayında Paris’teki Notre Dame Katedrali’nin yeniden açılışında bir araya gelen Trump ve Zelenskiy, savaşın sona erdirilmesi konusunda görüştü. Ancak Trump, daha sonra Zelenskiy’yi “seçimsiz bir diktatör” olarak nitelendirdi.
Bu açıklamalar büyük tepki toplarken, Trump bir süre sonra ifadelerini değiştirdi. Bir gazeteci kendisine bu sözleri hatırlattığında, “Bunu söyledim mi? Söylediğime inanamıyorum. Sonraki soru.” diyerek konuyu geçiştirdi.
Oval Ofis Görüşmesinin Ani Sonu ve Zelenskiy’nin Ayrılışı
Oval Ofis’teki görüşme, Trump ve Zelenskiy arasındaki gerilim tırmandıkça diplomatik bir kriz haline dönüştü. Trump, Ukrayna liderine ABD’nin yardımlarına daha fazla teşekkür etmesi gerektiğini söyledi ve JD Vance de Zelenskiy’ye “Sadece teşekkür et” diye çıkıştı.
Görüşmenin sonunda planlanan ortak basın toplantısı iptal edildi. Zelenskiy, Beyaz Saray’dan ani bir şekilde ayrıldı.
Sonuç: ABD-Ukrayna İlişkileri Belirsizliğe Sürüklendi
Oval Ofis’te yaşanan kriz, ABD-Ukrayna ilişkilerini yeniden şekillendirebilecek bir dönüm noktası olabilir. Trump’ın Ukrayna’ya yönelik yaklaşımı, ABD’nin güvenlik garantilerinin geleceği konusunda Avrupa’da endişeleri artırdı. Zelenskiy ise Batı’dan destek almaya devam etmek için diplomatik çabalarını hızlandırmak zorunda kalabilir.
Öte yandan, ABD içinde Ukrayna’ya yardımlar konusunda artan muhalefet, Washington’un Ukrayna politikasında köklü değişiklikler yaşanabileceğini gösteriyor. Bu gelişmeler, NATO’nun ve Avrupa’nın güvenlik politikalarının yeniden şekillenmesine neden olabilir.
