Zihinsel Geviş Getirme: Ruminasyonun Yaşam Kalitesine Etkisi
Ruminasyon nedir ve yaşam kalitesini nasıl etkiler? Uzman Klinik Psikolog Uluğ Çağrı Beyaz, bu durumu tetikleyen faktörler, belirtiler ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Editor1
Zihinsel Geviş Getirme: Ruminasyonun Yaşam Kalitesine Etkisi
İYİ PSİKOLOG / TÜRKİYE
Geçmiş veya gelecekle ilgili olumsuz düşüncelerin zihinde sürekli tekrarlanması anlamına gelen ruminasyon, kişinin yaşam kalitesini ve duygusal sağlığını ciddi şekilde etkileyebiliyor. Uzmanlar, ruminasyonun stres, travma ve psikolojik bozukluklar gibi faktörlerden kaynaklanabileceğini ve tedavi edilebileceğini vurguluyor.
Ruminasyon Nedir ve Neden Oluşur?
Üsküdar Üniversitesi NP Etiler Tıp Merkezi’nden Uzman Klinik Psikolog Uluğ Çağrı Beyaz, ruminasyonun aşırı düşünme anlamına geldiğini belirtti. Bu durum, genellikle olumsuz, endişeli ya da üzücü düşüncelerin sürekli olarak tekrarlanması şeklinde kendini gösteriyor. Geçmişteki bir hata, gelecekle ilgili bir korku ya da mevcut bir sorun, ruminasyonun temel kaynakları arasında yer alabilir.
Beyaz, stres, travma, depresyon, anksiyete gibi psikolojik bozuklukların yanı sıra kronik hastalıklar ve ailedeki psikolojik öykülerin de ruminasyonu tetikleyebileceğini ifade etti.
Ruminasyonun Belirtileri Nelerdir?
Ruminasyon belirtileri arasında sık sık geçmişteki olumsuz olayları hatırlama, gelecekle ilgili yoğun kaygı ve korkular, pişmanlık hisleri, sosyal ilişkilerden uzaklaşma, karar verme zorlukları, uyku ve iştah sorunları yer alıyor. Uzman Klinik Psikolog Uluğ Çağrı Beyaz, bu belirtilerin kişinin duygusal durumunu ve yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebileceğini vurguladı.
Tedavi Yöntemleri ve Öneriler
Ruminasyon tedavisinde psikoterapinin önemli bir yer tuttuğunu ifade eden Beyaz, bilişsel davranışçı terapi, kabul ve kararlılık terapisi, şema terapisi ve mindfulness temelli terapi gibi yaklaşımların etkili olduğunu belirtti. Bu yöntemler, kişinin olumsuz düşünce kalıplarını fark etmesine ve değiştirmesine, duygularıyla başa çıkmasına yardımcı oluyor.
Beyaz, ruminasyondan kurtulmak isteyen bireyler için şu önerilerde bulundu:
- Olumsuz düşünceleri fark edip "Bu düşünce bana ne kazandırıyor?" sorusunu sormak.
- Ruminasyon için belirli bir zaman dilimi ayırarak, diğer zamanlarda bu düşünceleri engellemeye çalışmak.
- Düşünceleri yazıya dökerek somutlaştırmak ve daha objektif bir şekilde değerlendirmek.
- Spor yapmak, kitap okumak, resim yapmak gibi hobilerle ilgilenerek zihni meşgul etmek.
- Sosyalleşmek ve duygularını paylaşmak. Profesyonel bir destek almak da etkili olabilir.
Ruminasyonun Olumsuz Etkileri ve Çözüm Yolları
Ruminasyonun bir çözüm sunmadığını, aksine sorunları daha da yoğunlaştırdığını belirten Beyaz, bu durumun depresyon, anksiyete ve diğer psikolojik bozukluklara yol açabileceğini söyledi. Ruminasyondan kurtulmanın zor ama imkânsız olmadığını ifade eden Beyaz, bireylerin geçmişi değiştiremese de geleceği şekillendirebileceklerini vurguladı.
